Klemastyna to substancja czynna leku przeciwhistaminowego. Nazwa międzynarodowa preparatu to clemastinum. Stosuje się go pomocniczo przy reakcjach alergicznych skóry. Poznaj informacje o wskazaniach, dawkowaniu i skutkach ubocznych leku!
Klemastynę zaleca się pacjentom z silnymi objawami alergii. Środek jest dostępny wyłącznie na receptę, najczęściej zażywa się go doustnie. Poza syropami i tabletkami wykorzystuje się także roztwór do wstrzykiwania. Podstawowym zadaniem clemastinum jest zahamowanie działania histaminy. W ten sposób klemastyna łagodzi skórne reakcje alergiczne i zapalenie błony śluzowej nosa. Substancji nie stosuje się u dzieci poniżej 1. roku życia i kobiet karmiących piersią. Szczególną ostrożność muszą zachować pacjenci z chorobami oczu, porfirią i osoby w podeszłym wieku. Aby dowiedzieć się jeszcze więcej, czytaj nasz tekst!
Czym jest i jak działa klemastyna?
Klemastyna to chemiczny związek organiczny, o wzorze sumarycznym C21H26ClNO, który pełni funkcję antagonisty receptora histaminowego H1. Należy do grupy syntetycznych, nieselektywnych leków przeciwhistaminowych pierwszej generacji. Substancja aktywna hamuje działanie histaminy, dzięki czemu łagodzi objawy alergii skórnych oraz objawy alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa.
Efekty stosowania clemastinum
W wyniku działania klemastyny dochodzi m.in. do wstrzymania skurczu mięśni gładkich przewodu pokarmowego i układu oddechowego oraz zatrzymania procesu rozszerzenia i zwiększenia przepuszczalności naczyń włosowatych. Pozbycie się świądu, obrzęku i pokrzywki to nie jedyne efekty stosowania leku. Clemastinum charakteryzuje także działanie cholinolityczne i hamujące czynności ośrodkowego układu nerwowego. Substancja szybko wchłania się z przewodu pokarmowego – zaczyna działać 1–2 godziny po dawce doustnej.
Wskazania medyczne do stosowania klemastyny
Podstawowe zastosowanie clemastinum obejmuje walkę z alergią skóry oraz alergicznym nieżytem nosa. Na liście objawów, przeciwko którym działanie leku wykazuje najwyższą skuteczność, znajdują się:
- kontaktowe zapalenie skóry;
- wyprysk atopowy;
- świąd;
- pokrzywka;
- obrzęk naczynioruchowy;
- katar;
- kichanie;
- łzawienie oczu.
W wyżej wymienionych przypadkach najczęściej stosuje się syrop bądź tabletki. Poza tym klemastyna może być stosowana w formie iniekcji dożylnej. Zastrzyki wykonuje się zapobiegawczo przed zabiegami, które mogą przyczynić się do zwiększonego uwalniania histaminy przez organizm. Mogą być podawane także w formie wspomagania u pacjentów z obrzękiem naczynioruchowym lub we wstrząsie anafilaktycznym.
Klemastyna – podstawowe zalecenia do dawkowania leku
Ilość i częstotliwość przyjmowania produktu leczniczego ustala się indywidualnie.
- Zazwyczaj u dzieci w wieku 1–3 lata podaje się do 1 mg klemastyny dziennie – ale to absolutne maksimum.
- Taka sama dawka dobowa to standard w przypadku kolejnej kategorii wiekowej.
- Dzieciom od 3. do 6. roku życia najczęściej podaje się 0,5 mg clemastinum 2 razy dziennie.
- W przedziale 6–12 lat maksymalna dawka wynosi 2 mg/24 h.
- U dzieci w wieku powyżej 12 lat stosuje się dawkę do 4 mg dziennie, ale jedynie w przypadku zdecydowanej konieczności.
- Leczenie klemastyną dorosłych pozwala przyjmować maksimum 6 mg leku na dobę.
Standardowo jedna tabletka klemastyny zawiera 1 mg substancji aktywnej. Podobne proporcje występują w przypadku syropu. Obliczenie właściwej dawki nie powinno sprawić większych trudności. W przypadku większości preparatów dostępnych w aptekach 10 ml syropu zawiera 1 mg leku, np. w postaci fumaranu klemastyny. Jeżeli pacjent skonsultuje się z lekarzem i dostanie zalecenie, by przyjmować 0,5 mg preparatu dziennie, powinien przyjmować 5 ml syropu na dobę.
Clemastinum może wywoływać szereg działań niepożądanych
Podstawowym skutkiem ubocznym leku jest senność. Podobnym wpływem na organizm charakteryzują się substancje podobne do klemastyny – między innymi antazolina, chlorfeniramina, difenhydramina, ketotifen, mepyramina czy triprolidyna. U pacjentów mogą wystąpić różne działania niepożądane. U osób leczonych klemastyną poza sennością najczęściej obserwuje się:
- zaburzenia koordynacji;
- zmęczenie i zawroty głowy pochodzenia błędnikowego;
- bóle brzucha, zgagę;
- nudności i wymioty;
- zaparcia lub biegunki;
- świszczący oddech i ucisk w klatce piersiowej;
- nadmierną potliwość;
- nadwrażliwość na światło;
- zaburzenia koncentracji;
- brak łaknienia.
Inne możliwe skutki uboczne stosowania klemastyny
Niektórzy pacjenci skarżyli się również na niewyraźne widzenie, drgawki i drżenie kończyn, poczucie niepokoju, szumy w uszach, suchość błony śluzowej nosa i gardła. Nieco inne działania niepożądane mogą mieć zastrzyki z klemastyną. Po iniekcji istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia obniżenia ciśnienia tętniczego. Ponadto, częściej występują następujące skutki uboczne clemastinum:
- małopłytkowość;
- agranulocytoza;
- niedokrwistość hemolityczna;
- kołatanie serca;
- skurcze dodatkowe mięśnia sercowego, tachykardia;
- bezsenność;
- rozmazane lub podwójne widzenie;
- zagęszczenie wydzieliny w drogach oddechowych;
- uczucie zatkanego nosa;
- trudności w oddawaniu moczu, czasami jego całkowite zatrzymanie.
Clemastinum – przeciwwskazania. Kto nie powinien mieć kontaktu z klemastyną?
W pierwszej kolejności leku powinny unikać te osoby, które wykazują się nadwrażliwością na substancję aktywną lub inny związek organiczny o zbliżonej budowie i działaniu.
Bez większych problemów klemastyna przenika do mleka matki – a skoro leku w ogóle nie podaje się dzieciom przed ukończeniem 1. roku życia, również kobiety karmiące piersią nie mogą go przyjmować. Clemastinum nie jest zalecane w okresie ciąży, chyba że wymaga tego szczególny przypadek. Klemastyna przedostaje się do łożyska i choć nie wykazuje toksycznego działania na płód u zwierząt, to nie ma pełnych, sprawdzonych danych o bezpieczeństwie substancji dla ciężarnych i ich nienarodzonych dzieci.
Nie tylko ciąża, czyli inne przeciwwskazania
Osobną kategorię przeciwwskazań tworzą choroby współistniejące z alergiami oraz przyjmowanie innych środków. Na liście problemów zdrowotnych, które mogą się nasilić w wyniku stosowania klemastyny, znajdują się:
- jaskra pierwotnie zamkniętego oka;
- nadmiernie zwiększone ciśnienie śródgałkowe;
- zwężenie odźwiernika;
- wrzody trawienne utrudniające pasaż treści pokarmowych;
- zespół złego wchłaniania glukozy-galaktozy;
- niedobór laktazy typu Lapp;
- niedrożność szyi pęcherza moczowego;
- powiększenie gruczołu krokowego;
- nadczynność tarczycy;
- astma oskrzelowa;
- nadciśnienie tętnicze i inne choroby układu krążenia;
- porfiria.
Łączenie klemastyny z innymi lekami wymaga zachowania ostrożności
Klemastyna wchodzi w interakcję z wieloma substancjami czynnymi, m.in. lekami hamującymi czynności OUN, inhibitorami monoaminooksydazy oraz lekami przeciwzakrzepowymi. Mogą one skutkować zaburzeniami układu nerwowego (np. nadmiernym pobudzeniem lub uspokojeniem, szczególnie u dzieci), trudnościami z oddychaniem, zaburzeniami rytmu serca lub osłabieniem działania któregoś z leków. Poniżej lista preparatów, których w żadnym wypadku nie powinno się łączyć z clemastinum:
- amiflamina;
- anksjolityki;
- barbiturany;
- fenelzyna;
- iproniazyd;
- izokarboksazyd;
- klorgilina;
- lazabemid;
- moklobemid;
- neuroleptyki;
- selegilina;
- toloksaton;
- tranylsypromina.
Pozostałe informacje o klemastynie – skrót ulotki clemastinum
Pokarm nie ma większego wpływu na działanie leku. Zaleca się przyjmować go przed posiłkiem lub w jego trakcie. Klemastyna nasila działania alkoholu w organizmie. Ze względu na wzmożenie przez nią upojenia lekarze zalecają całkowite powstrzymanie się od picia alkoholi w trakcie kuracji z użyciem clemastinum. Z uwagi na poczucie senności i obniżenie zdolności psychomotorycznych należy zrezygnować z prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Ponadto, klemastyna może wpływać na wyniki badań na alergię, dlatego lek należy odstawić na minimum 3 dni przed wykonaniem testów.
Preparaty z clemastinum są dostępne wyłącznie na receptę. Trzeba stosować je zgodnie z zaleceniami lekarskimi. Ewentualne przedawkowanie prowadzi do problemów z ośrodkowym układem nerwowym, może dojść też do zapaści sercowo-naczyniowej bądź śpiączki. Dzieci narażone są nawet na zgon. Przy odpowiednim zażywaniu klemastyna przynosi alergikom ogromną ulgę.
Zobacz też:
- Zyrtec – zastosowanie, dawkowanie, działania niepożądane
- Xylometazolin – poznaj zastosowanie i możliwe działania niepożądane leku!
- Sudafed – zastosowanie, dawkowanie, przeciwwskazania i działania niepożądane
- Nasometin – zastosowanie, dawkowanie, działanie niepożądane. Kto może zażywać lek Nasometin?
- Otrivin – działanie, zastosowanie, przeciwwskazania do stosowania leku
- Cirrus – zastosowanie, dawkowanie, działania niepożądane. W jakim celi zażywa się lek Cirrus? Czy konieczna jest recepta? Od jakiego wieku można stosować Cirrus?
- Urosept – zastosowanie, dawkowanie, przeciwwskazania
- Rutinoscorbin – działanie, dawkowanie, skutki uboczne. Jak zażywać Rutinoscorbin? Czy jest bezpieczny w ciąży? Podawanie leku Rutinoscorbin dzieciom
