Samodzielne podawanie leków, bez wyraźnego polecenia lekarza, jest dozwolone w ściśle określonym zakresie. Co ratownik może podać, a kiedy przekroczy swoje uprawnienia i narazi się na poważne konsekwencje? Sprawdź w naszym krótkim artykule!
Podawanie leków znajduje się w wykazie czynności, jakie ratownik medyczny wykonuje samodzielnie lub na zlecenie lekarza. Aktualnie obowiązujący akt prawny wszedł w życie w grudniu 2019 roku. Nowelizacja z listopada 2020 r. wprowadziła tylko jeden nowy punkt, dotyczący wymazów w związku ze stanem epidemii COVID-19. Kolejne zmiany w prawie i wytycznych o tym, jak ma wyglądać podawanie leków, znajdziesz m.in. w Internetowym Systemie Aktów Prawnych. Wykaz medykamentów do samodzielnego podania zawiera 47 pozycji. Środki te są dostępne w kilku różnych formach. Jakie medykamenty może podać ratownik?
Rozporządzenie ministerstwa zdrowia mówi wprost o podawaniu leków
Część z pięciu punktów rozporządzenia dotyczy medycznych czynności ratunkowych, inne mówią o innych świadczeniach zdrowotnych. Precyzyjne zasady podawania leków zawiera rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego. Środki mogą być aplikowane następującymi drogami:
- domięśniowo;
- doodbytniczo;
- doszpikowo;
- doustnie;
- dotchawiczo;
- dożylnie;
- podjęzykowo;
- podskórnie;
- wziewnie;
Samodzielne podawanie leków bez zaleceń lekarza – 47 środków
Podajemy nazwy ogólne lub międzynarodowe. Medykamenty pogrupowaliśmy pod kątem najczęściej spotykanej (aczkolwiek nie jedynej!) postaci, w jakiej są stosowane:
- czopki – Paracetamolum, Thiethylperazinum;
- gaz – tlen medyczny;
- roztwory wstrzykiwane – Adenosinum, Amiodaroni hydrochloridum, Atropini sulfas, Clemastinum, Clonazepamum, Dexamethasoni phosphas, Drotaverini hydrochloridum, Epinephrinum, Fentanylum, Flumazenilum, Furosemidum, Glucagoni hydrochloridum, Glucosum 20%, Heparinum natricum, Hydrocortisonum, Lidocaini hydrochloridum, Magnesii sulfas, Metamizolum natricum, Metoclopramidum, Metoprololi tartras, Midazolamum, Morphini sulfas, Naloxoni hydrochloridum, Natrii hydrogenocarbonas 8,4%, Papaverini hydrochloridum, Salbutamolum, Urapidilum;
- tabletki – Acidum acetylsalicylicum, Isosorbidi mononitras, Captoprilum, Clopidogrelum i Ticagrelor (tylko po konsultacji lekarskiej zapisu EKG!), Diazepamum, Glyceroli trinitras, Hydroxyzinum, Ibuprofenum, Ketoprofenum,
- wlewy dożylne – Glucosum 5%, Mannitolum 15%, Natrii chloridum 0,9%, płyn fizjologiczny wieloelektrolitowy izotoniczny, płyny koloidowe (te, które nie wymagają pobierania krwi i próby krzyżowej), Solutio Ringeri;
- zawiesina do nebulizacji – Budesonidum.
Poza poniższą listą znajdują się desmopresyny oraz koncentraty czynników krzepnięcia. Rozporządzenie zezwala ratownikom na podawanie leków z tych grup tylko w razie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia pacjenta. Leki te mogą pochodzić tylko z osobistej apteczki ratownika. Czy wykaz powinien ulec zmianie? Na pewno będzie wiele dyskusji na ten temat, na różnych szczeblach.
Zobacz też:
- Leki w ratownictwie medycznym – co może podać ratownik? [LISTA]
- Ile zarabia ratownik medyczny w Niemczech
- Co musi zawierać apteczka pierwszej pomocy w miejscu pracy? Sprawdź, co mówią o tym przepisy BHP!
- Nowa lista leków refundowanych 2024 – lista refundacyjna Ministerstwa Zdrowia z 1 maja 2022 roku
- Jak wygląda praca ratownika medycznego w wojsku? Sprawdź!
- Ile zarabia ratownik medyczny w Polsce? Sposoby wyliczania pensji
- Co musi zawierać turystyczna apteczka pierwszej pomocy? Sprawdź, co zabrać w niej na wyprawę w góry!
- Zastanawiasz się, co robi ratownik wodny? Sprawdź, jak wygląda praca ratownika medycznego na basenie
