Baza leków

Luteina – skład, działanie, zastosowanie

Luteina to lek szeroko wykorzystywany w ginekologii. Przyjmują go przede wszystkim pacjentki dorosłe, które doświadczają problemów związanych z cyklem menstruacyjnym. Przekonaj się, co zawiera lek, jakie są przeciwwskazania jego stosowania i poznaj zalecane dawkowanie.

Luteina – co to jest? 

Luteina jest lekiem wydawanym na receptę. Jego substancja czynna to progesteron, czyli hormon produkowany przez ciałka żółte, łożysko i wytwarzany przez korę nadnerczy i ośrodkowy układ nerwowy. Dzięki niemu dochodzi do przemiany błon śluzowych macicy oraz jajeczkowania. 

Luteina występuje w formie zarówno podjęzykowej, jak i dopochwowej. W przypadku tabletek doustnych w jej składzie znajduje się progesteronu, a także: 

  • skrobia ziemniaczana; 
  • laktoza jednowodna; 
  • powidon K-25;
  • etyloceluloza; 
  • stearynian magnezu;
  • wanilina;
  • talk. 

Tabletki dopochwowe zawierają natomiast: 

  • skrobię kukurydzianą;
  • laktozę jednowodną;
  • kwas cytrynowy jednowodny;
  • stearynian magnezu;
  • hypromelozę; 
  • kroskarmelozę sodową; 
  • bezwodną krzemionkę koloidową. 

Luteina – zastosowanie

Luteina jest bardzo często zalecana przez ginekologów. Przepisanie leku musi zostać poprzedzone szczegółowymi badaniami (m.in. badaniem podbrzusza i piersi) oraz wywiadem z pacjentką. Lekarz powinien zapoznać się z historią choroby kobiety, czynnikami ryzyka, genetycznymi obciążeniami itp. Luteinę stosują przede wszystkim kobiety, u których występują: 

  • zaburzenia miesiączkowania wywołane niedoborem endogennego progesteronu;
  • wtórny brak miesiączki;
  • zespół napięcia przedmiesiączkowego; 
  • czynnościowe krwawienia z dróg rodnych; 
  • niewydolność ciałka żółtego; 
  • cykle bezowulacyjne;
  • ryzyko rozrostu endometrium u przyjmujących estrogeny; 
  • poronienia nawykowe i zagrażające (skutek niedoboru endogennego progesteronu).

Luteina jest pomocna także w przypadku leczenia niepłodności, najczęściej wspomagająco przy np. in vitro. 

Luteina – dawkowanie i droga podawania

Luteina występuje w formie tabletek podjęzykowych lub dopochwowych. Ich dawkowanie jest uzależnione od ich postaci i problemu, z jakim mierzy się pacjentka. 

Tabletki podjęzykowe:

  • u kobiet przyjmujących estrogeny w celu zapobiegania rozrostu endometrium – dawkę Luteiny dostosowuje się do ilości estrogenów (zazwyczaj 50 mg 3-4 razy na dobę);
  • wtórny brak miesiączki – podczas próby progesteronowej dawka wynosi 50 mg 3-4 razy na dobę;
  • krwawienie z dróg rodnych – dawka 50 mg 3-4 razy na dobę, od 15 do 25 dnia cyklu;
  • zaburzenia cyklu miesiączkowego i zespole napięcia przedmiesiączkowego – zalecana dawka wynosi 50 mg, 3–4 razy na dobę, przed 3–6 cykli menstruacyjnych; 
  • poronienia nawykowe, zagrażające, cykle bezowulacyjne oraz indukowane – zalecana dawka wynosi zazwyczaj 100 mg 3–4 razy na dobę. Kobiety, które doświadczają poronień nawykowych i planują zajście w ciążę, powinny zacząć przyjmowanie leku od cyklu, w którym rozpoczynają starania o dziecko. Terapię kontynuuje się do 18–20 tygodnia ciąży;
  • zapłodnienie in vitro – dawka Luteiny wynosi 100–150 mg 3–4 razy na dobę.

Tabletki dopochwowe: 

  • u kobiet stosujących estrogeny – zalecana dawka wynosi 25–50 mg, 2 razy w ciągu doby, w kuracji ciągłej albo między 15. a 25. dniem cyklu;
  • wtórny brak miesiączki – przy próbie progesteronowej dawka wynosi 50 mg, 2 razy na dobę, przez 5–7 dni;
  • krwawienie z dróg rodnych – dawkowanie to 50 mg Luteiny, 2 razy w ciągu doby przez ok. tydzień. Leczenie należy kontynuować przez 2–3 miesiące, pomiędzy 15. a 25. dniem cyklu; 
  • zaburzenia cyklu miesiączkowego, zespół napięcia miesiączkowego, bolesne miesiączki oraz niewydolność fazy lutealnej przed menopauzą – dawka wynosi zazwyczaj 25–50 mg 2 razy dziennie. Luteinę należy przyjmować w 2 fazie cyklu przez 10–12 dni. Terapia przy zaburzeniach cyklu, bólu oraz PMS-ie trwa 3–6 cykli, natomiast w przypadku niewydolności fazy lutealnej – aż do menopauzy; 
  • poronienia nawykowe, zagrażające, cykle bezowulacyjne i indukowane – dawka Luteiny to 50–150 mg, 2 razy dziennie. Poronienia nawykowe wymagają rozpoczęcia terapii Luteiną w cyklu, w którym pacjentka chce zajść w ciążę, oraz kontynuowanie jej do 18–20 tygodnia ciąży;
  • in vitro – dawka Luteiny wynosi zazwyczaj 150–200 mg, 2 razy na dobę. Leczenie trwa do 77. dnia po transferze zarodka; 
  • endometrioza – zalecana dawka Luteiny to 50–100 mg, 2 razy dziennie; terapię kontynuuje się przez ok. pół roku. 

Luteina – przeciwwskazania do stosowania

Przepisanie Luteiny należy poprzedzić wieloma badaniami. Szczególną ostrożnością należy kierować się w przypadku pacjentek, u których występują: 

  • depresja; 
  • cukrzyca albo insulinooporność; 
  • ryzyko miażdżycy; 
  • astma;
  • migrena;
  • padaczka;
  • zaburzenia czynności serca lub nerek; 
  • żylne zaburzenia zakrzepowo-zatorowe; 
  • wiek >35 lat;
  • palenie papierosów; 
  • nierozpoznane krwawienie z macicy.

Należy zwrócić także uwagę na inne przyjmowane leki. Niektóre z nich mogą bowiem zmniejszać poziom progesteronu. Należą do nich m.in.:

  • preparaty ziołowe zawierające ziele dziurawca zwyczajnego;
  • preparaty indukujące enzymy cytochromu P450-3A4 (leki przeciwdrgawkowe, niektóre antybiotyki, barbiturany, ryfampicyna).

Luteina – możliwe działania niepożądane 

Skutki uboczne przyjmowania Luteiny zależą zarówno od stosowanej dawki leku, jak i jego postaci. 

W przypadku tabletek dopochwowych w dawce 50–100 mg działania niepożądane to:

  • ból głowy;
  • zawroty głowy;
  • zaburzenia uwagi;
  • senność;
  • uczucie lęku;
  • stany depresyjne;
  • podrażnienie pochwy. 

Tabletki dopochwowe o dawce 200 mg mogą dawać takie skutki uboczne jak:

  • ból głowy;
  • ból brzucha;
  • wzdęcia;
  • skurcze macicy; 
  • nudności;
  • wysypka i pokrzywka;
  • zaparcia i biegunki;
  • grzybica pochwy;
  • senność; 
  • obrzęki obwodowe;
  • swędzenie okolic intymnych. 

Oprócz tego działania niepożądane, których częstości nie udało się ustalić, to reakcje nadwrażliwości, zmęczenie oraz wymioty. 

Przyjmowanie tabletek Luteina pod język może również nieść za sobą działania niepożądane. Na szczęście występują one niezbyt często lub rzadko. Niezbyt częstymi są:

  • ból głowy;
  • zawroty głowy; 
  • zaburzenia uwagi; 
  • senność;
  • depresja;
  • uczucie lęku;
  • nudności. 

Rzadko występują natomiast: 

  • zaburzenia zakrzepowe; 
  • nieprawidłowe krwawienie z dróg rodnych oraz plemienia;
  • brak miesiączki;
  • krwawienie z dziąseł;
  • reakcje alergiczne;
  • zaczerwienienie skóry;
  • trądzik;
  • suchość w jamie ustnej;
  • żółtaczka cholestatyczna; 
  • zmiana masy ciała.

Zobacz też:
Archiwum: styczeń 2024