Co to jest badanie rezerwy jajnikowej?
Badanie AMH to nic innego, jak test pomagający określić płodność kobiety. AMH to tak zwany hormon antymüllerowski, produkowany zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. U kobiet wytwarzany jest przez pęcherzyki jajnikowe. Badanie ma na celu pomiar tych pęcherzyków, które zdolne są do rozwoju komórki jajowej. Właśnie to nazywamy rezerwą jajnikową, która u każdej kobiety z biegiem lat bezpowrotnie się zmniejsza. Mierząc jej poziom, lekarz jest w stanie zdiagnozować szereg chorób: zespół policystycznych jajników, przedwczesne wygasanie czynności jajników czy zaburzenia produkcji androgenów u mężczyzn.
Badanie AMH w leczeniu niepłodności
Badanie rezerwy jajnikowej jest jednym z pierwszych badań laboratoryjnych wykonywanych w przypadku podejrzenia niepłodności. Dlatego jeśli bezskutecznie starasz się o dziecko, powinnaś poprosić lekarza o skierowanie. Określenie poziomu AMH pozwoli oszacować twoje szanse na zajście w ciążę w sposób naturalny, ale także zaplanować leczenie w przypadku stwierdzenia problemów z płodnością oraz dobrać optymalny protokół stymulacji hormonalnej, jeśli zdecydujesz się na metodę in vitro.
W tym miejscu warto podkreślić, że niepłodność często bywa mylona z bezpłodnością. Są to jednak pojęcia zupełnie różne. Bezpłodność to trwała niemożność zajścia w ciążę. Niepłodność to z kolei stan, w którym zapłodnienie jest utrudnione. Często można je wyleczyć.
Jak przygotować się do badania AMH?
Pewnie zastanawiasz się, kiedy jest najlepszy moment na wykonanie pomiaru AMH. Otóż… takiego momentu nie ma, ponieważ poziom hormonu utrzymuje się we krwi niezmiennie, a zatem test jest zupełnie niezależny od cyklu menstruacyjnego, stosowanej terapii hormonalnej lub farmakologicznej.
Badanie nie wiąże się z żadnymi specjalnymi przygotowaniami ze strony pacjenta. Jest całkowicie bezbolesne i bezpieczne. Można wykonać je o każdej porze dnia, przed lub po posiłku. Do wykonania testu pobiera się próbkę krwi z żyły łokciowej. Musisz jednak liczyć się z tym, że badania AMH nie wykonasz wszędzie.
Aby wykonać badanie rezerwy jajnikowej, musisz pojawić się w punkcie pobrań z odpowiednim skierowaniem i oddać standardową próbkę krwi do badania laboratoryjnego.
AMH – normy badania i ich interpretacja
Norma AMH jest wartością orientacyjną, zależną między innymi od wieku pacjenta. Wynik testu zawsze należy skonsultować z lekarzem, który w razie potrzeby może zlecić kolejne badania, których wyniki ułatwią i przyspieszą ewentualne dalsze etapy leczenia.
Wynik badania AMH:
- poniżej 1,0 ng/ ml – poziom za niski (menopauza, przedwczesne wygasanie czynności jajników, niepłodność, nadczynność lub niedoczynność tarczycy, uszkodzenie podwzgórza lub przysadki, nadmierny stres, niedożywienie, skutek chemioterapii lub radioterapii);
- powyżej 1,0 ng/ ml — poziom prawidłowy;
- powyżej 3,0 ng/ ml — poziom za wysoki (zespół policystycznych jajników, zmiany nowotworowe jajników lub inne nieprawidłowości).
Niski poziom hormonu AMH wskazuje na małą liczbę pęcherzyków jajnikowych, które zawierają komórkę jajową. Innymi słowy, oznacza obniżoną rezerwę jajnikową. Jeśli twój poziom AMH oscyluje poniżej 1,0 ng/ml, powinnaś skorzystać z konsultacji w klinice specjalizującej się w leczeniu niepłodności.
Wysoki poziom hormonu AMH może wskazywać na tzw. zespół policystycznych jajników, w skrócie PCOS (Polycystic Ovary Syndrome), który objawia się wytwarzaniem zbyt dużej liczby niedojrzałych pęcherzyków Graffa. Fakt ten zaburza gospodarkę hormonalną organizmu kobiety. Przyczyn PCOS szuka się w insulinooporności oraz w zbyt dużym wydalaniu przez przysadkę mózgową hormonu luteinizującego (LH) i folikulotropowego (FSH). Pacjentki cierpiące na zespół policystycznych jajników są zazwyczaj obciążone również hirsutyzmem (nadmiernym owłosieniem) oraz otyłością.
Skuteczność badania AMH
Ocena poziomu AMH nie jest sposobem na jednoznaczne zdiagnozowanie problemów związanych z zajściem w ciążę. Badanie jest co prawda jednym z głównych wskaźników płodności, ale pełni raczej rolę prognostyczną. Na podstawie wyników testu AMH można oszacować, jakie są szanse na zajście w ciążę, a także ile mniej więcej czasu pozostało pacjentce na jej zaplanowanie.
Do oceny rezerwy jajnikowej wykorzystuje się też badanie stężenia hormonu FSH (folikulotropowego) oraz inhibiny B. Wykazują one jednak niższą skuteczność niż badanie poziomu AMH.
Hormon AMH – ile kosztuje badanie?
Niestety, testy AMH nie są refundowane, a ich cena zazwyczaj waha się w okolicach 150-200 zł. Oczywiście może się ona różnić w zależności od sprzętu wykorzystywanego w klinice i lokalizacji punktu pobrań. Warto wspomnieć, że badania AMH nie wykonasz w każdym laboratorium. Do pomiaru poziomu hormonu niezbędny jest specjalny sprzęt, którym dysponują tylko specjalistyczne kliniki zajmujące się leczeniem niepłodności. Fakt ten – wbrew pozorom – to duży plus, ponieważ przy okazji będziesz miała pod ręką lekarzy, którzy rozwieją twoje wszelkie wątpliwości na temat niepłodności i ciąży. Wyniki testu AMH są do odbioru tego samego dnia, dlatego po ich otrzymaniu będziesz mogła od razu zgłosić się po poradę do specjalisty.
Pamiętaj, że wynik badania AMH nigdy nie jest wyrokiem. Aby postawić diagnozę, należy przede wszystkim powtórzyć test, a następnie przeprowadzić szereg innych badań.
Zobacz też:
- Ile kosztuje wykonanie badania prenatalnego NIFTY Pro?
- Czym jest FT4 i dlaczego bada się jego stężenie we krwi?
- Niedobór progesteronu – czym grozi ci zaburzenie poziomu tego żeńskiego hormonu?
- Częste oddawanie moczu przed okresem a ciąża
- Glukoza – budowa, rola w organizmie. Jaki poziom glukozy we krwi oznacza cukrzycę i jak wygląda badanie glukozy na czczo?
- Schorzenie XXI wieku, czyli glikemia. Czym jest i jakie są normy glikemii?
- Niedobór testosteronu – czy to zaburzenie można leczyć?
- Zioła na płodność – które zwiększą szansę na dziecko?
