Rwa kulszowa należy do grupy niezwykle uciążliwych, bolesnych dolegliwości dotykających dolny kręgosłup. Niestety, jest to dość częste zjawisko wywoływane obecnym stylem życia. Ten dokuczliwy, problematyczny ból może trwać od kilku dni, tygodni, a nawet wielu lat. Czasem wystarczy jeden niewłaściwy ruch podczas wstawania, schylania się lub podnoszenia ciężarów, aby pojawił się przeszywający ból rwy kulszowej. Rozchodzi się on przez lędźwie i dociera aż do stóp. Często uniemożliwia wykonywanie nawet zwykłych, prostych czynności. Jak leczyć rwę kulszową?
Co to jest rwa kulszowa?
Czy wiesz, co to jest rwa kulszowa? Profesjonalna nazwa tego schorzenia to ischialgia, z łacińskiego słowa ischias. Jest to termin obejmujący cały zespół różnych objawów. Powodowane są one uciskiem na nerwy rdzeniowe L4, L5 lub S1. Razem tworzą one nerw kulszowy – największy nerw obwodowy człowieka.
Nerw kulszowy ciągnie się od tylnej części uda, przez goleń i aż do stopy. Ból rwy kulszowej opisywany jest często jako nie do zniesienia – nagły i piorunujący. Pojawia się na skutek mechanicznego nacisku krążka międzykręgowego na korzenie nerwowe. Dolegliwość tę mogą odczuwać osoby w każdym wieku. Ryzyko wystąpienia rwy kulszowej wśród osób starszych jest jednak większe. Zwyrodnienia kręgosłupa powodujące to schorzenie postępują i nasilają się wraz z wiekiem.
Jakie są objawy rwy kulszowej?
Rwa kulszowa wiąże się zwykle z przeszywającym, przenikliwym bólem w części lędźwiowej kręgosłupa. Trudno jest go pomylić z czymkolwiek innym. Jest to ból ostry, kłujący, a czasem nawet piekący.
Jakie są objawy rwy kulszowej i jak ją rozpoznać? Ostremu bólowi pleców zwykle towarzyszy:
- mrowienie;
- uczucie przypominające wbijanie szpilek;
- promieniowanie tępego bólu do pośladka, uda, a w skrajnych przypadkach nawet stopy.
Objawy rwy kulszowej są uzależnione od konkretnego fragmentu uciskanego nerwu. Ból rwy kulszowej jest niekiedy tak silny, że jakiekolwiek poruszenie ciałem staje się niemożliwe. Niektórzy pacjenci zostają wręcz całkowicie unieruchomieni w nienaturalnej, niewygodnej pozycji. Jest to przypadłość powodowana mięśniami przykręgosłupowymi. Napinają się one, aby unieruchomić kręgosłup i uchronić go przed urazem.
Kolejna przypadłość charakterystyczna dla rwy kulszowej to objaw Lasegue’a. Jak go rozpoznać? Jest to nasilający się ból towarzyszący podnoszeniu nogi. Szczególnie odczuwalny jest w pozycji leżącej na wznak lub podczas pochylania. Ból rwy kulszowej może być odczuwalny z jednej strony, z obu stron lub w sposób skrzyżowany, gdy podniesienie lewej kończyny wywołuje ból po prawej stronie.
Zdarzają się też przypadki, w których rwa kulszowa powoduje wręcz niedowład w stopie. Możesz zaobserwować go w mięśniach prostujących stopę i palce. Niektórzy pacjenci obserwują u siebie opadanie stopy. Być może powłóczysz nią w trakcie chodzenia? Może to być objaw rwy kulszowej.
Rwa kulszowa – gdzie boli?
Gdzie dokładnie boli rwa kulszowa i jak ją rozpoznać? Najsilniejszy ból odczuwalny jest w tzw. korzonkach, czyli w korzeniach nerwów rdzeniowych. Te włókna nerwowe rozchodzą się z rdzenia kręgowego między poszczególnymi kręgami aż do kręgów szyjnych. Korzenie nerwowe znajdują się po obu stronach rdzenia, przez co są podatne na wszelkie zmiany w obszarze kręgosłupa.
Ból rwy kulszowej odczuwalny jest przede wszystkim w lędźwiach i na pośladkach. Może promieniować wzdłuż całej nogi aż do palców stopy. W niektórych przypadkach zdarzają się parestezje, niedowłady i przykurcze mięśni w powyższych obszarach. Istnieją też inne rodzaje rwy: ramienna i udowa. Są one także wynikiem kompresji nerwów w okolicy kręgosłupa. Jak leczyć rwę kulszową przy tak silnych i uciążliwych dolegliwościach?
Rwa kulszowa – jak leczyć?
Jeśli odczuwasz ten przejmujący ból, w myślach pojawia się tylko jedno pytanie – co na rwę kulszową pomoże najszybciej? Leczenie rwy kulszowej najczęściej polega na przyjmowaniu tabletek lub zastrzyków. Taką terapię możesz wspomóc rehabilitacją. W wyjątkowo ciężkich przypadkach, lekarz może zalecić operację kręgosłupa. Przeważnie jednak wystarczą mniej inwazyjne metody.
Co na rwę kulszową przypisywane jest najczęściej?
Zastrzyki nadtwardówkowe to skuteczny lek na rwę kulszową. Powinny być podawane przez doświadczonego specjalistę. Należy go bowiem wstrzyknąć dokładnie w miejsce ucisku na nerw. Podawany pacjentom płyn wypłukuje z danego miejsca substancje zapalne, neutralizuje kwasicę i gasi zapalenie korzonków. Tego typu zastrzyki to wyjątkowo skuteczny sposób na to, jak leczyć rwę kulszową. Działają one bezpośrednio na źródło bólu.
Co na rwę kulszową?
Jakie leki możesz przyjmować na ból rwy kulszowej? Oto lista:
- leki przeciwzapalne – mogą okazać się skuteczne na rwę kulszową. Łagodzą ból jednocześnie gasząc ewentualne zapalenie. W aptece kupisz leki przeciwzapalne dostępne bez recepty. Popularne są preparaty w formie doustnych tabletek, ale też maści, żelów i plastrów do stosowania miejscowego;
- leki przeciwbólowe – nie jest to efektywny sposób na poradzenie sobie z rwą kulszową. Środki przeciwbólowe mogą jedynie czasowo stłumić objawy rwy kulszowej. Nie zlikwidują jednak jej przyczyny. Możesz zażyć paracetamol lub tramadol, gdy ból rwy kulszowej jest nie do zniesienia;
- leki rozkurczowe – mogą przynieść ulgę przy rwie kulszowej. Skurcze mięśni przy kręgosłupie bywają bardzo bolesne. Mogą wręcz unieruchomić cię w nienaturalnej, wykrzywionej pozycji. Leki rozluźniające przyniosą ci ulgę w uciążliwym bólu rwy kulszowej. Zmniejszenie napięcia mięśni jest też pomocne, aby skuteczniej wdrożyć rehabilitację.
Rwa kulszowa a rehabilitacja
Nie rozpoczynaj rehabilitacji na własną rękę. Ćwiczenia i masaż powinny być indywidualnie dobrane przez lekarza. Zdiagnozuje on twój problem i dobierze najlepszą dla ciebie formę leczenia rwy kulszowej. Najlepiej, aby rehabilitacja była prowadzona przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę. Co oprócz leków pomaga na rwę kulszową?
- Masaż – leczenie rwy kulszowej masażem może być dosyć bolesne i nieprzyjemne. Najlepiej podjąć się go dopiero po wyleczeniu stanu zapalnego kręgosłupa. Możesz wykonywać automasaż w domu lub u doświadczonego fizjoterapeuty.
- Ćwiczenia – wykonując jakiekolwiek ruchy przy bólu rwy kulszowej zachowaj ostrożność. Nie wykonuj żadnych zajęć ruchowych na własną rękę. Bez znajomości anatomii możesz sobie zaszkodzić. Ćwiczenia powinny być indywidualnie dobrane do przyczyny rwy oraz do twojego ogólnego stanu zdrowia. Po uzgodnieniu sposobu ruchu ze specjalistą, warto rozciągać i wzmacniać mięśnie otaczające kręgosłup. W ten sposób zapobiegniesz ewentualnym nawrotom i rozluźnisz przykurcze.
- Inne metody, np. fizykoterapia. Do zabiegów tego typu należą TENS, diadynamik, ultradźwięki i laser. Fizjoterapeuta może też zastosować na tobie terapię mięśniowo-powięziową lub kinesiotaping, czyli przyklejanie na skórę specjalnych taśm odciążających. Niektórzy stosują też alternatywne sposoby leczenia rwy kulszowej, np. akupunkturę i bańki chińskie. W skrajnych przypadkach może być konieczna operacja kręgosłupa. Wykonuje się ją tylko, gdy pojawiają się ostre objawy (np. paraliż) oraz przy dużym, trwałym uszkodzeniu kręgosłupa.
Rwa kulszowa to poważna i bolesna dolegliwość. Skuteczne leczenie rwy kulszowej może potrwać dość długo. Skontaktuj się ze swoim lekarzem, aby dobrać odpowiedni sposób leczenia w twojej indywidualnej sytuacji.
Zobacz też:
- Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do biodra – jak sobie z nim radzić?
- Ból biodra promieniujący na nogę: sprawdź, co może być jego przyczyną
- Dokucza ci ból biodra? Sprawdź, co może być jego przyczyną!
- Ból śródstopia – co go powoduje i jak skutecznie się go pozbyć?
- Ból stóp – jakie są jego najczęstsze przyczyny? Co robić, by odzyskać dobrą formę?
- Ból nóg – jakie są jego przyczyny? Sprawdź, jak go skutecznie pokonać!
- Ból kręgosłupa – jak się przed nim chronić?
- Ból mięśni nóg – skąd się bierze? W jaki sposób można skutecznie łagodzić dolegliwości?