Podstawowe badania krwi dają szczegółowy wgląd w kondycję i działanie całego organizmu. Są to pomiary przydatne zarówno w ramach profilaktyki zdrowotnej, jak i planowania indywidualnej, zdrowej diety. Testy krwi wykrywają różne zakażenia, pasożyty, stany zapalne, anemię, a nawet nowotwory.
Badania takie polecane są nie tylko osobom starszym, które są bardziej podatne na występowanie chorób i nieprawidłowości działania narządów. Młodzi ludzie także powinni często badać krew. Pozwala to w razie konieczności wprowadzić szybkie i skuteczne zmiany w swoim sposobie życia i odżywiania. Dzięki temu wyeliminujesz wiele nieprzyjemnych schorzeń i dolegliwości.
Jeżeli dawno nie miałeś/aś badanej krwi, udaj się na podstawowe badania w najbliższym czasie. Zabieg jest szybki, a wyniki otrzymasz już po kilku dniach. Jakie badania krwi warto wykonać w pierwszej kolejności? Czy ogólne badanie krwi wystarczy? Czytaj dalej, aby poznać koszt, cel oraz rodzaje badania krwi.
Badania krwi – rodzaje
Nie istnieje jedno badanie krwi, które dostarczy Ci wszystkich najpotrzebniejszych informacji. Jest wiele rodzajów badań krwi, a każde wykonuje się w innym celu. Poniżej znajdziesz informacje na temat tego, jakie badania z krwi są powszechnie dostępne.
Morfologia
Morfologia jest najbardziej podstawowym badaniem krwi. To ogólne badanie krwi pozwala ustalić ogólny stan zdrowia. Dostarcza bardzo dużo informacji, między innymi: ilość czerwonych i białych krwinek, liczbę płytek krwi, stężenie hemoglobiny oraz objętość erytrocytów. Takie podstawowe badanie krwi może wykryć wiele chorób, infekcji, zakażeń i zaburzeń. Wcześnie wykryte schorzenia z reguły zawsze łatwiej leczyć. Wykonuj morfologię profilaktycznie przynajmniej raz do roku.
Glikemia
Spośród badań krwi, jakie warto zrobić, wyróżnia się glikemię. Jest to pomiar poziomu glukozy we krwi. Są dwa sposoby wykonania takiego badania krwi: na czczo, po doustnym podaniu glukozy lub w losowym momencie dnia, bez przygotowania. Dla każdej z tych metod obowiązują inne zasady i normy. Glikemia to jedno z głównych, podstawowych badań krwi, które powinieneś/aś wykonywać regularnie. Glikemia to sprawdzony i pewny sposób na wczesne rozpoznanie cukrzycy, a także pomaga ją leczyć.
Profil lipidowy
Profil lipidowy, czyli inaczej lipidogram. Badanie pokazuje ilość cholesterolu i trójglicerydów w organizmie. Aby móc w pełni skorzystać z tych informacji, należy dokładnie przeanalizować poziom wszystkich poszczególnych danych. Skupiając się na samym cholesterolu, nie jesteś w stanie określić faktycznego stanu gospodarki lipidowej w ciele. Jest to bardzo ważne, ponieważ można wcześnie wykryć możliwość wystąpienia w przyszłości miażdżycy i niebezpiecznych powikłań.
Lipidogram wykonuje się na czczo, po upłynięciu 8 godzin od ostatniego posiłku. Na pierwsze takie ogólne badanie krwi pod kątem lipidów możesz udać się już po 20 roku życia. Natomiast jeżeli masz powyżej 45 lat, wykonuj ten pomiar co roku.
Próby wątrobowe
Próby wątrobowe to nazwa podstawowego badania krwi określającego stan wątroby. Wyniki niemieszczące się w normie mogą wskazywać na zaburzenia gospodarki tłuszczowej, cukrzycę lub zapalenie wątroby. Zwiększone poziomy enzymów wątrobowych mogą występować po uszkodzeniu tego narządu lekami, alkoholem lub toksynami.
Jeżeli zauważysz u siebie zażółcenie skóry i oczu, znaczne osłabienie organizmu, swędzenie, nudności, wymioty lub duże zaburzenia miesiączkowania, koniecznie udaj się na pomiar. Warto jednak wykonywać próby wątrobowe profilaktycznie co roku. Zmiana poziomów enzymów zachodzi wcześniej niż niepokojące objawy. Pozwala zatem wykryć choroby zawczasu i szybciej rozpocząć leczenie.
Koagulogram
Koagulogram to kolejne podstawowe badanie krwi. Co może wykryć? Liczbę płytek krwi, czas kaolinowo-kefalinowy, czas protrombinowy i poziom fibrynogenu. Jest to test procesu krzepnięcia krwi. Pomaga sprawdzić, czy w organizmie znajdują się wszystkie niezbędne do tego elementy. Jest to ważne laboratoryjne badanie krwi, które należy wykonać przy niestandardowo obfitych miesiączkach lub krwawieniu w układzie pokarmowym.
Badanie hormonów tarczycy
Badanie hormonów tarczycy, czyli poziomu TSH (tyreotropiny). Jest to wstępny pomiar diagnostyczny. Jego wynik pozwala dobrać dalsze odpowiednie badania diagnostyczne. Jeżeli jesteś kobietą w ciąży, starasz się o dziecko, jesteś narażona/y na nadmierny stres, regularnie odczuwasz zmęczenie, senność lub problemy z zasypianiem, jak najszybciej udaj się na pomiar hormonów tarczycy.
Odczyn Biernackiego
Odczyn Biernackiego, badanie potocznie znane jako OB. Ten rodzaj badania krwi służy ocenie stanu zapalnego w organizmie. Testuje się prędkość opadania czerwonych krwinek we krwi. Informacja ta jest wykorzystywana do diagnostyki stanów zapalnych. Norma OB zależna jest od indywidualnych czynników – wieku i płci. Zapytaj lekarza, aby dowiedzieć się jaka jest Twoja.
Rodzajów badań krwi jest bardzo dużo. Istnieje ich więcej niż obejmuje ta lista. Jeśli nie wiesz, jakie badania krwi warto zrobić w twoim przypadku, rozważ pakiet kilku lub kilkunastu podstawowych badań krwi. Takie zestawy obejmują często morfologię, OB, glikemię, lipidogram, próby wątrobowe i TSH. Warto też poznać swój poziom elektrolitów, mocznika, kreatyniny, kwasu moczowego, żelaza i CPR. Takie ogólne badanie krwi pozwoli ci wcześnie wykryć ewentualne stany zapalne, ryzyko chorób wątroby lub nerek, anemię i zaburzenia przemiany materii.
Podstawowe badania krwi – cena
Jeżeli wiesz już, jakie badania krwi chcesz wykonać, pozostaje jeszcze kwestia kosztów. Na szczęście badania profilaktyczne tego typu objęte są realizacją świadczeń lekarskich w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Możesz zatem wykonać je całkowicie bezpłatnie, ze swojego ubezpieczenia zdrowotnego.
Koszt podstawowego badania krwi może odgrywać ważniejszą rolę, jeżeli planujesz zrobić to prywatnie. Różne placówki posiadają inne oferty na podstawowe badania krwi. Cena waha się zwykle o różnicę kilku złotych. Nie są to jednak duże koszty, szczególnie w porównaniu z korzyściami płynącymi z pewności o swoim zdrowiu.
Samą morfologię można wykonać już za około 10 zł. Ceny za pojedyncze podstawowe badania krwi przeważnie nie przekraczają 20-30 złotych. Natomiast jeśli nie wiesz, jakie badania z krwi ci się przydadzą i chcesz zrobić ich jak najwięcej na raz – wybierz pakiet pomiarów. Cena ogólnego zestawu może wahać się od 100 do nawet kilkuset złotych. Zależy od tego, co dokładnie zestaw badań miałby obejmować.
W każdym wypadku najlepiej najpierw skonsultować się ze swoim lekarzem rodzinnym. Jest to osoba, która najprawdopodobniej wie, czego możesz potrzebować. Lekarz powinien również zawsze pomóc zinterpretować wyniki badań krwi. Niektóre informacje w nich zawarte mogą być trudne do zrozumienia.
Zobacz też:
- Badanie krwi w Toruniu: kluczowe informacje dla każdego pacjenta
- Jak prawidłowo zmierzyć ciśnienie krwi?
- Oddawanie moczu do badania
- Jak badanie krwi może pomóc przy bezsenności?
- Czym jest FT4 i dlaczego bada się jego stężenie we krwi?
- Badanie AMH – cena, przebieg i normy. Jak się przygotować?
- Koronarografia, czyli specjalistyczne badanie drożności tętnic wieńcowych
- Badanie EKG – na czym polega i kiedy stosuje się elektrokardiografię?