Wiesz zapewne, że witamina C jest odpowiedzialna za wspomaganie odporności. To jej najlepiej znana właściwość – lecz zdecydowanie nie jedyna. Kwas askorbinowy właściwie nie wykazuje realnego działania profilaktycznego na przeziębienia, odpowiada jednak za szczelność naczyń krwionośnych. Oznacza to, że niedobór witaminy C przekłada się na większą podatność na zakażenia oraz rozprzestrzenianie się wirusów i bakterii po organizmie. Ta cenna substancja wspomaga też prężne działanie białych krwinek w walce z chorobami. Czy wiesz, co jeszcze jej zawdzięczasz? Sprawdź, jak jest cenna i w jaki sposób dostarczyć ją organizmowi!
Co powoduje niedobór witaminy C? Najczęstsze przyczyny
Nie zawsze główną przyczyną braku tej witaminy jest nieprawidłowa dieta. Zdarzają się sytuacje, w których obniżony poziom pojawia się niezależnie od jadłospisu. Zalicza się do nich chociażby przyjmowanie niektórych leków, takich jak:
- barbiturany;
- sulfonamidy;
- aspiryna;
- antykoncepcja hormonalna.
Kto jest narażony na niedobór witaminy C?
To jednak nie wszystkie możliwe powody takiego stanu. Niedobory witaminy C lub większe zapotrzebowanie na tę substancję mogą też pojawić się wśród:
- palaczy;
- alkoholików;
- seniorów;
- osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze;
- cukrzyków;
- kobiet w ciąży i matek karmiących piersią.
Bardziej narażone na braki witaminy C są też osoby, które cierpią na zaburzenia pracy jelit. Przy chorobach jelitowych kwas askorbinowy nie wchłania się z taką skutecznością, jak u zdrowej osoby. Podobne zaburzenia powoduje silny stres – nie należy bagatelizować tej przyczyny.
Uzupełnianie witaminy C a wysiłek fizyczny
Wyższe zapotrzebowanie na witaminę C pojawia się też przy:
- wymiotach;
- biegunkach;
- zaburzeniach łaknienia.
O jej uzupełnianiu muszą też szczególnie pamiętać profesjonalni sportowcy. Ciężki, długi i częsty wysiłek fizyczny oznacza konieczność dostarczania większych ilości kwasu askorbinowego.
Niedobór witaminy C – objawy
Witamina C wpływa na proces gojenia się ran i reguluje ciśnienie krwi. Działa uszczelniająco na naczynia krwionośne i obniża poziom cholesterolu. Kwas askorbinowy wpływa też na syntezę kolagenu, a więc pośrednio wzmacnia skórę, mięśnie, kości i stawy. Zwalcza wolne rodniki i działa antynowotworowo. Jak widzisz, jest to niezwykle ważne, by witamina C znalazła się w twojej diecie. Jak rozpoznać, że potrzebujesz jej więcej?
Do typowych objawów niedoboru witaminy C należą:
- osłabienie organizmu;
- szybsze męczenie się;
- bóle mięśni i stawów;
- pogorszenie apetytu lub jego całkowity brak;
- obniżona odporność na infekcje;
- zapalenie błony śluzowej;
- pogorszone gojenie się ran;
- większa skłonność do powstawania siniaków;
- puchnięcie i krwawienie dziąseł.
Jakie są skutki niedoboru witaminy C?
W ostateczności, niedobór witaminy C prowadzi do osłabienia i uszkodzenia naczyń włosowatych. Długotrwałe braki mogą nawet doprowadzić do niedokrwistości, astmy oraz trwałych zmian w kościach i chrząstkach. Być może słyszałeś o skutkach niedoboru witaminy C, na które cierpieli chociażby piraci? Bez odpowiedniej ilości tego składnika rozwija się szkorbut. Jest to choroba, która wiąże się przede wszystkim z zaburzoną aktywnością niektórych enzymów i kolagen. Ten ostatni odpowiada za zdrową i piękną skórę.
Co może się stać, gdy witaminy C będzie za mało?
Objawami szkorbutu są jednak też znacznie poważniejsze dolegliwości. Jakie są skutki niedoboru witaminy C lub jej całkowitego braku? Oto kilka z nich:
- samoistne krwawienia;
- bóle mięśni, kości i stawów;
- patologiczne złamania;
- osłabienie organizmu;
- zapalny przerost dziąseł;
- wypadanie zębów;
- gorsze gojenie się ran;
- niedokrwistość;
- depresja.
Najbardziej niebezpieczne objawy trwałego braku witaminy C
Przewlekły niedobór witaminy C zwiększa też ryzyko większego ciśnienia krwi i powstawania chorób nowotworowych oraz miażdżycy. W ostateczności może doprowadzić do sepsy, a nawet śmierci. Takie sytuacje są jednak możliwe przy całkowitym, długotrwałym braku witaminy C. Trudno jednak do tego doprowadzić, zwłaszcza że możesz się bez problemu postarać o to, by ten cenny składnik znalazł się w twoim pożywieniu!
Czym najlepiej uzupełniać braki witaminy C?
Co musisz jeść, aby zapewnić sobie odpowiednie ilości witaminy C? Wcale nie musisz w tym celu stosować suplementów! Możesz uzupełniać niedobory witaminy C naturalnymi sposobami. Co ciekawe, cytrusy wcale nie są w tym najbardziej skuteczne! Zawierają oczywiście ten cenny składnik, lecz nie w tak dużym stężeniu, jak mogłoby się wydawać. Jej największe ilości znajdziesz w:
- owocach dzikiej róży;
- czarnej porzeczce;
- papryce;
- brukselce;
- brokułach;
- aceroli.
Inne owoce i warzywa bogate w witaminę C
Nieco mniejszą zawartość witaminy C mają poniższe owoce i warzywa:
- jeżyny;
- grejpfruty;
- kiwi;
- ananasy;
- truskawki;
- cytryny;
- jabłka;
- pomarańcze;
- szpinak;
- cebula;
- kapusta;
- jarmuż;
- pomidory;
- kalarepa;
- karczoch;
- kalafior;
- groszek zielony;
- ziemniaki.
Jakie dawki witaminy C są odpowiednie?
Przedawkowanie witaminy C jest raczej niemożliwe. To substancja rozpuszczalna w wodzie, co oznacza, że jej nadmiar jest z łatwością wydalany wraz z moczem i potem. Tylko ogromne, regularne dawki mogą zakłócić prawidłowe działanie organizmu. Zalecane dzienne dawkowanie przeciwdziałające powstawaniu niedoborów witaminy C wygląda następująco:
- dzieci w wieku 1-3 roku życia – 30 mg;
- dzieci w wieku 4-12 lat – 40 mg;
- dziewczęta w wieku 13-18 lat – 55 mg;
- chłopcy w wieku 13-18 lat – 65 mg;
- kobiety dorosłe – 75 mg;
- dorośli mężczyźni – 90 mg.
Są to jednak wartości uśrednione. W wielu przypadkach (chociażby tych wymienionych wyżej) zapotrzebowanie na tę witaminę może być większe.
Witamina C to jedna z podstawowych substancji, której nie może brakować w twojej diecie. Jej obecność jest absolutnie niezbędna dla zachowania prawidłowej odporności, szczelności komórek, syntezy kolagenu i ciśnienia krwi. Niedobór witaminy C objawia się osłabieniem organizmu i większą męczliwością, co może przekształcić się w bóle mięśni i stawów. Ostatecznie skutkiem braku kwasu askorbinowego może być szkorbut lub inna poważna choroba. Przedawkowanie jest prawie niemożliwe, ale upewnij się, że dostarczasz sobie odpowiednie ilości tej substancji.
Zobacz też:
- Niedobór witaminy B – objawy. Jakie produkty muszą znaleźć się w twojej diecie, by uniknąć skutków jej braku?
- Kwas foliowy – niedobór i jego konsekwencje. Dawkowanie i działanie witaminy B9
- Niedobór witaminy D w organizmie. Czy suplementacja ma sens?
- Właściwości „witaminy młodości” – niedobór witaminy E i jego skutki dla twojej skóry i reszty organizmu
- Niedobór witaminy K – czy brak tej witaminy może być niebezpieczny? Poznaj potrzeby swojego organizmu
- Niedobór biotyny – objawy i konsekwencje. Zadbaj o odpowiedni poziom tej witaminy i ciesz się swoim naturalnym pięknem
- Niedobór witaminy A – co zawdzięczasz tej „witaminie piękna” i czym grozi jej brak? Sprawdź, jak ją uzupełniać!
- Wlewy z witaminy C – zastosowanie i efekty. Czy takie zastrzyki nie są niebezpieczne?
