Niedobory

Uważaj na te objawy – to może być niedobór elektrolitów!

Uważaj na te objawy – to może być niedobór elektrolitów!

Na pewno wiesz, że twoja dieta powinna być bogata w magnez, sód, wapń i potas. Czy zastanawiałeś się jednak, jaki wpływ na funkcjonowanie twojego organizmu mają te pierwiastki? Czym objawia się niedobór elektrolitów? Dowiedz się, w jakich procesach biorą udział elektrolity i dlaczego tak ważne jest regularne nawadnianie organizmu.

Jaką rolę pełnią elektrolity w twoim organizmie?

Pod pojęciem elektrolitów kryją się pierwiastki, które dobrze znasz z lekcji chemii. Choć organizm potrzebuje ich w bardzo niewielkich ilościach, to ich obecność jest kluczowa dla zdrowia. To od nich zależy, w jaki sposób będzie funkcjonowała gospodarka wodno-elektrolitowa organizmu. Wpływają na pracę serca, mózgu, a przede wszystkim na przekazywanie impulsów w układzie nerwowym.

Jakich elektrolitów potrzebuje organizm?

Elektrolity, których potrzebuje twój organizm, to:

  • sód – jest najważniejszym składnikiem osocza, to od niego zależy prawidłowe ciśnienie krwi, a także utrzymanie równowagi osmotycznej; wraz z potasem ma także wpływ na przewodzenie impulsów nerwowych;
  • potas – działa odwrotnie niż sód – zmniejsza ilość płynów zewnątrzkomórkowych, a dodatkowo reguluje pH komórek i przede wszystkim – odpowiada za poprawne skurcze mięśnia sercowego;
  • wapń – oprócz tego, że jest ważnym budulcem kości i zębów, wpływa na proces krzepnięcia krwi;
  • magnez – działa podobnie jak wapń, a dodatkowo odpowiada za przebieg procesów metabolicznych – stanowi katalizator dla wielu enzymów;
  • jony chlorkowe i fosforanowe o ładunku ujemnym, które kontrolują gospodarkę wodno-elektrolitową i odpowiadają za równowagę kwasowo-zasadową w organizmie.

Czy to niski poziom elektrolitów w twoim organizmie? Poznaj charakterystyczne objawy!

W przypadku braku elektrolitów objawy mogą być trudne do rozpoznania, zwłaszcza jeśli odwodnienie towarzyszy infekcji lub biegunce. Pierwszym sygnałem, który powinien cię zaalarmować, jest ciągłe uczucie pragnienia i suchości w ustach. Jeśli nie zadbasz o odpowiednie nawodnienie organizmu, mogą się u ciebie pojawić kolejne objawy związane z niedoborem elektrolitów:

  • skurcze i ból mięśni;
  • zaburzenia rytmu serca i skoki ciśnienia;
  • uczucie osłabienia;
  • obrzęki kończyn;
  • nudności i zawroty głowy;
  • biegunka.

Jeśli podejrzewasz u siebie stały niedobór elektrolitów, warto zgłosić się do lekarza. Może on zlecić wówczas wykonanie jonogramu – badania, które sprawdza poziom poszczególnych jonów w organizmie.

Kiedy najczęściej pojawia się niedobór elektrolitów?

Są sytuacje, w których trudno zapobiec nadmiernej utracie elektrolitów. Mowa tu przede wszystkim o wysokich temperaturach i uprawianiu sportów – wówczas cenne pierwiastki są usuwane z organizmu wraz z potem. Na szczęście takie przypadki nie są groźne. U osób zdrowych można łatwo uzupełnić poziom elektrolitów w organizmie.

Przyczyny niedoboru elektrolitów

Poważniejsze konsekwencje może mieć niski poziom elektrolitów spowodowany chorobami lub niewłaściwym trybem życia. Najczęstszymi przyczynami niedoboru elektrolitów są:

  • choroby układu pokarmowego, którym towarzyszą wymioty lub biegunka;
  • spożywanie alkoholu – objawy tzw. kaca w kolejnym dniu wynikają właśnie z odwodnienia;
  • stosowanie niektórych leków o ubocznym działaniu moczopędnym;
  • restrykcyjne diety, ubogie w składniki odżywcze zawierające elektrolity;
  • infekcje, którym towarzyszy wysoka gorączka.

Jak szybko uzupełnić poziom elektrolitów?

Na co dzień nie ma potrzeby szczególnego dbania o poziom elektrolitów w organizmie. Osoby stosujące bogatą, zróżnicowaną dietę i pijące duże ilości wody mogą być pewne, że ilość potasu, wapnia czy magnezu w ich organizmie jest właściwa. Jak uzupełnić ilość magnezu, wapnia, potasu, sodu do odpowiedniego poziomu? Najlepszym środkiem jest po prostu… picie wody. Może to być woda mineralna o wysokim stopniu mineralizacji, ale równie dobrze sprawdzi się zwykła woda z kranu. Nie powinna być filtrowana – w przypadku niektórych filtrów proces ten usuwa z niej cenne jony.

Co, gdy picie wody nie wystarcza?

Przy poważniejszym odwodnieniu picie wody może nie wystarczyć (choć nie powinno się wówczas rezygnować z picia dużych ilości płynów). W takich sytuacjach warto zastosować płyny nawadniające. Niedobór elektrolitów uzupełnia się za pomocą rozpuszczalnych w wodzie saszetek, zawierających łatwo przyswajalne jony oraz glukozę. Na uzupełnianie niedoboru elektrolitów powinno zwracać się szczególną uwagę podczas upałów i wysiłku fizycznego. Oprócz dużych ilości wody warto wówczas spożywać napoje izotoniczne. Nie muszą być to produkty ze sklepu – taki napój łatwo przyrządzisz samodzielnie. Do wody dodaje się sok z cytryny, miód i szczyptę sol

Niedobór elektrolitów może mieć negatywny wpływ na samopoczucie i zdrowie. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o odpowiednie nawodnienie. Zapobiegać brakowi elektrolitów i objawom z tym związanym możesz także na co dzień. Kluczowe jest tu stosowanie właściwej diety zawierającej produkty bogate w sód, magnez, wapń i potas: pomidory, migdały, banany, pestki dyni, suszone morele.


Zobacz też:
Archiwum: maj 2024