Zatrucie alkoholowe jest jednym z częściej występujących rodzajów zatruć. Dochodzi do niego w sytuacji, gdy w organizmie znajdzie się zbyt duża ilość alkoholu etylowego, którego organizm nie jest w stanie przyswoić ani wydalić. Poznaj objawy i sposoby leczenia!
W alkoholu etylowym znajdują się toksyny, które zaburzają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Po spożyciu nawet niewielkiej ilości trunków wysokoprocentowych takich jak whisky czy drinki z wódką, mogą pojawić się przykre dolegliwości. Stan ten nazywa się potocznie kacem. Objawy utrzymują się zazwyczaj kilkanaście godzin, po czym samoistnie ustępują. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy do krwi trafi zbyt duża dawka alkoholu, z którą organizm nie może sobie poradzić. W takim przypadku konieczne jest wprowadzenie odpowiedniego leczenia. Czy zatrucie alkoholowe może być bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia? Sprawdź to!
Czym jest zatrucie alkoholem etylowym?
Zatrucie alkoholowe to stan silnego upojenia alkoholowego, które powoduje nieprzyjemne dolegliwości. Potocznie stan ten nazywany jest kacem. Alkohol etylowy (etanol) jest organicznym związkiem chemicznym, który jest składnikiem spirytusu i wódki. Bardzo szybko wchłania się z przewodu pokarmowego i silnie oddziałuje na organizm człowieka. W tym miejscu warto zauważyć, że kac jest jedynie naturalną odpowiedzią organizmu na przyjęcie nadmiaru alkoholu i nie stanowi niebezpieczeństwa dla zdrowia i życia. Ostre zatrucie alkoholowe jest znacznie poważniejszym stanem i wymaga interwencji lekarskiej.
Zatrucie alkoholem, znane również jako zatrucie etanolowe, jest poważnym stanem, który może wystąpić, gdy osoba spożywa zbyt dużo alkoholu w krótkim czasie. Nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do toksycznego poziomu alkoholu we krwi, co z kolei może wywołać niebezpieczne i potencjalnie śmiertelne objawy.
Ostre zatrucie alkoholowe – jaka jest śmiertelna dawka ilości alkoholu we krwi?
Zwykły stan upojenia alkoholowego w zdecydowanej większości przypadków powoduje kaca. Po wypiciu nadmiernej ilości alkoholu mogą pojawić się nieprzyjemne objawy, które nie są jednak zagrożeniem dla człowieka. Zupełnie inaczej sytuacja wygląda podczas ostrego zatrucia alkoholowego. W organizmie zachodzą silne, toksyczne reakcje, które mogą być bezpośrednim zagrożeniem życia. Śmiertelną dawką alkoholu dla dorosłego człowieka jest około 300 ml czystego alkoholu etylowego spożytego w ciągu godziny, co odpowiada 0,7 l wódki. Zatrucie organizmu i nasilenie objawów zależy od ilości spożytego alkoholu.
Jak odróżnić upojenie od objawów zatrucia alkoholem? Stopnie zatrucia
Niepokojące objawy mogą pojawić się już po stosunkowo niewielkiej ilości wypitego alkoholu. Ich natężenie zależy między innymi od rodzaju spożytego trunku oraz tempa picia alkoholu. Nie bez znaczenia jest również ilości przyjętego alkoholu i jedzenia. Wyróżnia się kilka stopni zatrucia alkoholowego.
I stopień
Stężenie etanolu we krwi wynosi od 0,3 do 0,4 promila. Wśród objawów upojenia wyróżnia się:
- pobudzenie;
- wesołość;
- pewność siebie;
- nadpobudliwość ruchową;
- problemy z wysłowieniem się;
- zaburzenia równowagi;
- chwiejność;
- zapach alkoholu z ust.
II stopień
Stężenie wynosi 0,5 do 0,6 promila. Jest to początek stanu nietrzeźwości. Może pojawić się:
- senność;
- osłabienie;
- szybsza praca serca;
- zaburzona świadomość;
- słowotok.
III stopień
Stężenie alkoholu we krwi wynosi od 0,7 do 2 promili. Ten stopień zatrucia alkoholowego często objawia się poprzez:
- zamroczenie;
- wysokie ciśnienie tętnicze;
- osłabienie;
- utratę przytomności;
- brakiem kontroli nad własną fizjologią;
- drażliwością;
- mniejszą wrażliwością na ból.
IV stopień
Zawartość alkoholu we krwi osiąga już nawet 3 promile. Charakterystycznymi objawami tego stopnia są:
- zamartwica;
- brak równowagi;
- niewyraźna mowa;
- hipotermia;
- śpiączka;
- trudności w oddychaniu;
- brak reakcji na bodźce;
- drgawki;
- nudności i wymioty;
- utrata świadomości.
V stopień
Ilość etanolu we krwi wynosi nawet 4 promile. Spożywanie alkoholu w takiej ilości doprowadza do wystąpienia pełnoobjawowego zatrucia alkoholowego, którego skutkiem jest:
- spadek temperatury ciała;
- mniejsza częstotliwość oddechów;
- niskie ciśnienie tętnicze krwi.
VI stopień
Stężenia etanolu przekracza 4 promile. W przypadku zatrucia alkoholem VI stopnia może dojść do zgonu pacjenta. Psychoaktywny etanol może spowodować zmiany w mózgu, porażenie ośrodka oddechowego i naczynioruchowego. Śmierć zazwyczaj następuje w wyniku niewydolności oddechowej przez niedrożność dróg oddechowych związaną z zatkaniem wymiocinami lub zapadającym się językiem.
Na czym polega metabolizm alkoholu?
Alkohol etylowy to związek chemiczny. Niezwykle szybko wchłania się z układu pokarmowego do krwi. Jego metabolizm odbywa się głównie w wątrobie. Przy udziale enzymów wątrobowych przekształca się w aldehyd octowy, czyli związek o dużej toksyczności. Następnie zostaje metabolizowany w nietoksyczny octan, który w około 75 procentach zostaje uwolniony do krwi. Pozostałe 25 procent ulega dalszemu rozkładowi. Etanol, który nie został od razu zmetabolizowany w wątrobie, trafia w czystej postaci do krwioobiegu i przedostaje się do płuc i wszystkich organów wewnętrznych (również do mózgu).
Przyczyny zatrucia – nadużywanie alkoholu
Wśród przyczyn zatrucia alkoholowego wyróżnia się szczególnie wypicie dużej ilości alkoholu w krótkim czasie. Jednak czynnikami, które mają wpływ na nasilenie zatrucia, są również:
- wiek;
- płeć;
- masa ciała;
- rodzaj alkoholu;
- ilość wody w organizmie;
- choroby współistniejące;
- skłonności genetyczne.
Objawy zatrucia alkoholowego po spożyciu alkoholu
Zatrucie alkoholem etylenowym nie zawsze jest niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka. W zdecydowanej większości stan upojenie powoduje jedynie przykre dolegliwości na drugi dzień po wypiciu. Stan, który nazywa się kacem, objawia się przez:
- ból głowy;
- nudności;
- rozbicie;
- brak apetytu;
- drżenie rąk;
- ogólne złe samopoczucie.
Objawy mijają samoistnie w ciągu kilku do kilkunastu godzin.
Ostre zatrucie alkoholowe – objawy
W przypadku ostrego zatrucia dochodzi do bardzo poważnych reakcji organizmu. Wśród najbardziej nasilonych i niebezpiecznych objawów wyróżniamy m.in.:
- utratę przytomności;
- niemożność wybudzenia się ze snu;
- umysłowe splątanie;
- intensywne wymioty;
- drgawki;
- mniej niż 8 oddechów na minutę;
- nieregularny oddech;
- spowolnione tętno;
- nadmierną potliwość;
- znacznie obniżoną temperaturę ciała;
- niebieskawy odcień skóry lub bladość.
Ostre zatrucie alkoholem – pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc w przypadku podejrzenia zatrucia alkoholowego jest niezwykle istotna. W pierwszej kolejności należy zapewnić odpowiednie nawodnienie i ciepło. Ważne jest zabezpieczenie podstawowych czynności życiowych. Zatrucie często wywołuje wymioty i obniżenie napięcia mięśniowego. Aby nie dopuścić do zachłyśnięcia się wymiocinami i uduszenia, trzeba zadbać o drożność dróg oddechowych – należy ułożyć osobę w pozycji bocznej bezpiecznej. Osoba z podejrzeniem zatrucia powinna być cały czas monitorowana. Jeśli wystąpią objawy świadczące o wysokim stopniu zaawansowania zatrucia, należy wezwać pomoc.
Leczenie zatrucia alkoholowego – domowe sposoby na zatrucie etanolem
Przy kacu i łagodnych objawach zatrucia zazwyczaj wystarczające będą domowe sposoby. Aby zneutralizować toksyczne reakcje organizmu, warto:
- udać się do ciepłego, spokojnego miejsca;
- nawodnić organizm;
- uzupełnić poziom glukozy we krwi (wypić wodę z łyżeczką cukru).
Dobrą metodą na wyeliminowanie nieprzyjemnych skutków picia alkoholu jest picie naparu z piołunu i/lub kefiru. Kefir zawiera kwasy mlekowe, które wykazują pozytywny wpływ na żołądek i dostarczają sporą ilość węglowodanów, dzięki czemu neutralizują skutki picia alkoholu.
Kiedy wezwać pogotowie i skorzystać z pomocy medycznej?
Jeśli domowe sposoby nie przynoszą rezultatu lub stan pacjenta pogarsza się, należy pilnie skonsultować się z lekarzem. Ostre zatrucie może stanowić zagrożenie dla życia, dlatego konieczna może okazać się hospitalizacja. Pobyt w szpitalu będzie polegał głównie na uzupełnieniu substancji odżywczych za pomocą kroplówek. Lekarza zadbają o odpowiednie nawodnienie pacjenta, wyrównają zaburzenia elektrolitowe i witaminowe i uzupełnią niedobór glukozy we krwi.
Leczenie zatrucia alkoholem – odtrucie alkoholowe
Najwyższe stopnie zaawansowania zatrucia wymagają pilnej interwencji lekarskiej. Oprócz dożylnego podania choremu substancji odżywczych konieczne może być także płukanie żołądka. Jeśli stan jest bardzo poważny, lekarz może podjąć decyzję o podaniu odtrutki. Zazwyczaj stosuje się wtedy fizostygminę. Skrajnie niebezpieczne zatrucia mogą doprowadzić do zaburzeń oddychania. Do procesu leczenia dochodzi wtedy intubacja i prowadzenie sztucznej wentylacji.
Zatrucie alkoholowe może być nie tylko nieprzyjemne, ale również niebezpieczne dla życia i zdrowia. Nieumiarkowanie w piciu alkoholu prowadzi do poważnych konsekwencji. Aby uniknąć zagrożenia, warto pić z głową i pamiętać o odpowiednim nawodnieniu i odżywieniu organizmu. W razie wystąpienia niepokojących objawów należy niezwłocznie wezwać pomoc medyczną. Jeśli korzystasz z alkoholu – pamiętaj, aby robić to odpowiedzialnie.
Zobacz też:
- Kiedy można wezwać pogotowie do alkoholika? Sprawdź, jak udzielić pomocy
- Alkohol metylowy – jak przebiega zatrucie alkoholem metylowym? Poznaj objawy i metody leczenia zatrucia metanolem!
- Syndrom odstawienia alkoholu – co warto o nim wiedzieć?
- Zatrucie pokarmowe – przyczyny, objawy, sposoby leczenia. Jak zwalczyć biegunkę i wymioty?
- Objawy chorej wątroby u alkoholika
- Jak pozbyć się bólu brzucha? Sprawdzone sposoby
- Kwasica mleczanowa. Rozpoznanie kwasicy, objawy i leczenie.
- Czy istnieje lek na kaca? Jak szybko stanąć na nogi po zakrapianym wieczorze?
