Wysięk z rany to charakterystyczna wydzielina o niemal przezroczystej barwie. Czy należy tamować jej wypływ? Jakie objawy powinny cię niepokoić? Sprawdź, jakie znaczenie w procesie gojenia i regeneracji uszkodzonych tkanek ma wysięk.
Jeśli doszło u ciebie do poważnego uszkodzenia tkanek (np. w wyniku operacji, ran ostrych czy ciętych), w ciągu pierwszych dni możesz zaobserwować wysięk z rany – sączącą się powoli wydzielinę. To normalne zjawisko, które zazwyczaj nie jest powodem do niepokoju. Sącząca się rana wymaga jednak specjalnej pielęgnacji. Może to zrobić nie tylko personel medyczny, lecz także osoba, która zmaga się z problemem, a także ktoś z jej bliskich. Dowiedz się zatem, jak przyspieszyć proces gojenia i chronić ranę przed zakażeniem!
Jak wysięk z rany wpływa na proces gojenia?
Wysięk jest naturalnym elementem procesu gojenia się rany. Obecność takiego płynu sączącego się z rany jest jak najbardziej pożądanym zjawiskiem. To naturalny element leczenia ran. Organizm dba w ten sposób o oczyszczenie zranionego miejsca i jego ochronę przed drobnoustrojami. W wysięku o prawidłowym składzie znajdują się leukocyty, białka i składniki mineralne. Dzięki temu sącząca się stopniowo wydzielina wpływa na procesy naprawcze tkanek wokół rany i zapobiega zakażeniu. Wysięk z rany pojawia się w przypadku różnego rodzaju uszkodzeń tkanek:
- ran przewlekłych;
- ran pooperacyjnych;
- ran ciętych;
- odleżyn;
- owrzodzeń.
Dlaczego brak wysięku z rany powinien cię niepokoić?
W przypadku gdy uszkodzenie jest niewielkie i niezbyt głębokie, możesz zaobserwować niewielką ilość płynu, który sączy się z rany. Jeśli jednak wydzieliny nie ma w ogóle, najlepiej skonsultuj się z lekarzem. Może to świadczyć o nieprawidłowościach w procesie gojenia ran.Lekarz zaleci w takim przypadku odpowiednią pielęgnację rany. Do zwiększenia ilości wysięku i zapewnienia ranie wilgotnego środowiska stosuje się opatrunki hydrowłókniste w formie żelu. Oprócz tego, że stymulują one oczyszczanie rany za pomocą wysięku, działają także antybakteryjnie.
Kiedy można mówić o dużym wysięku z rany?
Wysięk z rany powinien zmniejszać się z każdym dniem. Jeśli tak się nie dzieje, można mówić o nadmiernym wysięku. Rozwiązaniem w takim przypadku jest zastosowanie odpowiedniego opatrunku. Nadmiar wysięku nie jest sam w sobie niebezpieczny dla zdrowia. Niepokojącymi objawami w przypadku ran z wysiękiem są natomiast:
- nieprzyjemny zapach;
- zbyt gęsta lub zbyt rzadka wydzielina;
- zielony kolor świadczący o zakażeniu bakteryjnym;
- biały kolor świadczący o stanie zapalnym;
- żółtawy odcień wskazujący na obecność tkanek martwiczych;
- czerwona barwa, która świadczy o uszkodzeniu naczyń krwionośnych.
Jakie opatrunki na rany z dużym wysiękiem?
W przypadku dużego wysięku z rany ważne jest przede wszystkim, aby odpowiednio ją opatrzyć. Środowisko, w którym goi się rana, powinno być wilgotne, ale skutecznie chronione przed bakteriami.
Odpowiednio dobrane do rodzaju rany środki opatrunkowe nie tylko zapobiegną zakażeniu i nadmiernemu wysiękowi, ale również przyspieszą gojenie. Zadaniem opatrunków jest także ochrona przed maceracją, czyli przed nadmiernym rozmoczeniem rany.
Przy opatrywaniu sączących się ran w służbie zdrowia stosuje się strategię TIME. To skrót od pierwszych liter:
- T – tissue debridement, czyli oczyszczanie rany;
- I – infection and inflammation control – ochrona przed zakażeniem rany i stanami zapalnymi;
- M – moisture balance – zapewnienie ranie wilgotnego środowiska;
- E – edges and epithelisation, czyli wspieranie procesu regeneracji brzegów rany i naskórka.
Rodzaj materiału a rana
Jakie materiały opatrunkowe możesz zastosować w zależności od rodzaju rany? Oto krótki wykaz:
- na rany chirurgiczne (pooperacyjne) z niewielkim wysiękiem najlepiej stosować jałowy, chłonny opatrunek, np. taki z mikrosiatką hydrofobową. Taki opatrunek mocno przylega do rany i wchłania wilgoć, ale nie przykleja się do jej powierzchni;
- na rany przewlekłe, powierzchniowe i głębokie sprawdzi się opatrunek hydrożelowy, przyspieszający gojenie. Taki materiał absorbuje wysięk z rany i doskonale utrzymuje wilgotne środowisko;
- na sączące się rany z zakażeniem należy stosować opatrunki specjalistyczne, hydrokoloidowe lub alginianowe. Dzięki antybakteryjnym właściwościom srebra takie materiały nadają się także do ran trudno gojących się, np. u chorych na cukrzycę.
Aby zapewnić bezpieczne i skuteczne gojenie się rany, należy pamiętać o ostrożnej zmianie opatrunku, tak aby nie uszkodzić regenerujących się tkanek.
Niezależnie od tego, czy powierzchnia rany jest duża, czy niewielka, ważna jest dokładna kontrola wysięku. Podczas zmiany opatrunku zwracaj uwagę, jaki jest kolor i zapach wysięku z rany i czy nie pojawiły się u ciebie jakieś niepokojące objawy. W razie potrzeby jak najszybciej skonsultuj się z lekarzem, by zapobiec rozwojowi zakażenia lub stanu zapalnego.
Zobacz też:
- Rana postrzałowa – jak udzielać pierwszej pomocy?
- Rana cięta – jeden z najczęściej występujących rodzajów ran. Sprawdź, jak udzielić pierwszej pomocy!
- Rana kłuta – jak opatrzyć? Rodzaje ran i skaleczeń. Dowiedz się, jak udzielić pierwszej pomocy i zatamować krwotok!
- Dowiedz się, ile zwolnienia po amputacji palca możesz otrzymać?
- Ciało obce w ranie – co robić? Pierwsza pomoc krok po kroku
- Skutki uboczne po operacji cieśni nadgarstka – czego się spodziewać?
- Ropna wydzielina z odbytu
- Choroby tkanek miękkich związane z ich używaniem: przeciążeniem i uciskiem
