Udrażnianie dróg oddechowych u pacjenta należy przeprowadzić jak najszybciej. Długotrwałe niedotlenienie grozi bowiem nieodwracalnymi uszkodzeniami mózgu. Jakie techniki się stosuje, w jakich sytuacjach? Dowiedz się więcej o udrażnianiu dróg oddechowych!
O niedrożności układu oddechowego świadczą konkretne objawy. Pacjent po zadławieniu kaszle, krztusi się, z trudem wdycha lub wydycha powietrze, mówi niewyraźnie. Czasami dochodzi do utraty przytomności. Udrożnienie dróg oddechowych wykonuje się w pozycji zastanej, o ile nie ma ku temu przeciwwskazań. Osoby nieprzytomne, które nie reagują i nie oddychają pomimo przywrócenia drożności, ratownik musi potraktować tak, jak pacjentów z zatrzymanym krążeniem. Trzeba wówczas rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO). Dowiedz się więcej o technikach i przyrządach stosowanych podczas udzielania takiej pomocy.
Techniki udrażniania dróg oddechowych bez przyrządów
Podstawową metodą, by przeciwdziałać zakrztuszeniu i zadławieniu przytomnego pacjenta jest rękoczyn Heimlicha. Takie udrażnianie dróg oddechowych polega na usunięciu ciała obcego za pomocą odpowiedniego nacisku na przeponę. Sprężenie i wypchnięcie powietrza powinno usunąć obiekt z tchawicy. Technikę trzeba dopasować do proporcji ciała, wieku i zdrowia pacjenta. Metoda niesie za sobą ryzyko uszkodzenia trzewi – 5 manewrów przeplataj z pięcioma uderzeniami między łopatki pochylonego do pacjenta.
Na czym polega manewr Esmarcha?
Drugą podstawową techniką udrażniania dróg oddechowych bez przyrządów jest manewr Esmarcha. Czasami nazywa się go także rękoczynem czoło-żuchwa. Ma zapewnić przepływ powietrza w górnych drogach oddechowych u pacjentów w pozycji leżącej, ze zmianami usztywniającymi odcinek szyjny kręgosłupa. Należy dbać o odpowiednią stabilizację podczas odginania głowy do tyłu i przesuwać żuchwę tak, by zęby dolne nałożyły się przed górne,
Udrażnianie dróg oddechowych przyrządami ratowniczymi
Ratownik medyczny ma do dyspozycji szereg narzędzi – w karetce, a także w szpitalu lub innej placówce medycznej. Sposób ich użycia należy dostosować do okoliczności. Często już po udrożnieniu dróg oddechowych stosuje się tlenoterapię. Początkowo przeprowadza się ją najwyższym możliwym stężeniem O₂, a po podłączeniu aparatury pomiarowej należy dążyć do saturacji na poziomie 94–98%. Jakie przyrządy się wykorzystuje? Do udrożniania dróg oddechowych służą m.in.:
- maska krtaniowa;
- rurka krtaniowa;
- I-gel;
- combitube;
- aparatura odsysająca (np. urządzenia klasy LMA).
Wytyczne do intubacji w udrażnianiu dróg oddechowych
Przed zastosowaniem inwazyjnych przyrządów ratownik musi rozważyć korzyści i ryzyko związane z podjęciem takiego kroku. Intubacja często wymaga przerwy w uciskach klatki piersiowej, ze względu na konieczność odpowiedniego wprowadzenia rurki. Pauza nie może trwać dłużej niż 10 sekund, a intubację powinny wykonywać przeszkolone osoby, które systematycznie odnawiają swoje umiejętności. Po zaintubowaniu trzeba sprawdzić położenie rurki, np. za pomocą:
- osłuchiwania (nad żołądkiem lub obustronnie, na linii pachowo-środkowej);
- obserwacji ruchów klatki piersiowej podczas wentylacji;
- detektorami, odpowiednimi dla konkretnego przypadku.
Udrażnianie dróg oddechowych często wiąże się z koniecznością usunięcia ciała obcego
Jak zadbać o bezpieczeństwo podczas usuwania ciała obcego?
Sprawdzenie jamy ustnej pod kątem ewentualnej zawartości stanowi jeden z pierwszych etapów RKO.
- Aby bezpiecznie wygarnąć płyny lub przedmioty, załóż sterylne rękawice i zabezpiecz zęby na wypadek szczękościsku.
- Usuwanie najłatwiej przeprowadzić przy przekręconej głowie, maksymalnie obniżając kącik ust pacjenta.
Ratownik musi szybko podejmować trafne decyzje, z myślą o zdrowiu i życiu poszkodowanych. Udrażnianie dróg oddechowych w wielu przypadkach ma priorytet przed innymi czynnościami. Pamiętaj o ciągłej edukacji i rozwoju, ponieważ szczegółowe wytyczne czy zalecane techniki ulegają zmianom.
Zobacz też:
- Rurka krtaniowa: czym jest i jak wygląda jej wprowadzenie?
- Odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych – jak i kiedy je przeprowadzić?
- Konikotomia a tracheotomia – różnice, wskazania, powikłania. Co zawiera zestaw do konikotomii?
- Chwyt Heimlicha — jak go wykonać? Pierwsza pomoc przy zadławieniach
- Intubacja – czym jest? W jakich sytuacjach jest niezbędna?
- Rurka intubacyjna z mankietem czy bez? Czym jest rurka dotchawicza i w jakim celu się ją stosuje?
- Pozycja bezpieczna – jak wygląda pozycja boczna ustalona? Kiedy należy ją stosować?
- Resuscytacja dziecka – jak i kiedy wykonać resuscytację krążeniowo-oddechową u dzieci i niemowląt? Pierwsza pomoc
