Obecne w pożywieniu białka mają skomplikowaną strukturę, co sprawia, że ich trawienie jest złożonym procesem. Bierze w nim udział aż kilka narządów układu pokarmowego! Dowiedz się, dlaczego prawidłowe trawienie białek jest tak ważne dla twojego zdrowia.
Na pewno starasz się dbać o dietę, ale czy masz świadomość, jak wiele procesów w organizmie ma wpływ na jej efektywność? Czy możesz zrobić coś, by usprawnić trawienie białek w swoim układzie pokarmowym? Dowiedz się, jak przebiega ten złożony proces i dlaczego jest tak ważny dla zdrowia. Przybliżamy go w naszym krótkim artykule.
Dlaczego trawienie białek jest skomplikowanym procesem?
Budowa białek pokarmowych jest dość złożona. Są to makrocząsteczki składające się z tysięcy aminokwasów połączonych ze sobą za pomocą wiązań peptydowych. Takie wiązania – łańcuchy polipeptydowe – tworzą złożone struktury, w których składzie znajdują się często także związki niebiałkowe. Skomplikowana budowa białek wpływa na proces ich trawienia w przewodzie pokarmowym.
Jak odbywa się trawienie białek?
Trawienie białek w przewodzie pokarmowym odbywa się na dwa sposoby – mechaniczny i chemiczny (enzymatyczny). Trawienie mechaniczne rozpoczyna się już w jamie ustnej. Polega na rozdrabnianiu pokarmu za pomocą zębów. Dzięki temu na kolejnych etapach enzymy mają lepszy dostęp do białek.
Trawienie chemiczne za pomocą enzymów to bardziej złożony proces. Enzymy są wykorzystywane na kilku odcinkach przewodu pokarmowego. Takie związki chemiczne, które umożliwiają trawienie białek, znajdują się nawet w ślinie. Oto enzymy odpowiedzialne za trawienie w poszczególnych organach:
- pepsyna (obecna w żołądku) rozkłada białka na polipeptydy i oligopeptydy;
- trypsyna, chymotrypsyna, karboksypeptydaza trzustkowa – enzymy obecne w trzustce, produktami powstającymi w wyniku ich reakcji z białkami są polipeptydy, oligopeptydy, dipeptydy, tripeptydy i aminokwasy;
- aminopeptydaza, karboksypeptydaza, dipeptydaza – enzymy jelita cienkiego, rozkładające białka na dipeptydy, tripeptydy, aminokwasy.
Co dzieje się ze strawionym pokarmem?
Produktem końcowym trawienia białek są aminokwasy. Są one wchłaniane przez ścianki jelita do naczyń krwionośnych i limfatycznych. Tą drogą docierają do wątroby, a następnie do innych narządów. Niestrawione resztki pokarmu pozostają w jelicie i są wydalane w postaci kału.
Pamiętaj o spożywaniu produktów bogatych w białko!
Białka stanowią podstawowy budulec ludzkiego organizmu. Nie oznacza to jednak, że potrzeba go tylko w dzieciństwie i okresie dojrzewania, gdy tkanki i narządy intensywnie się rozwijają. Obecność białek w pożywieniu jest wskazana także z innych względów – mają one duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania tkanki mózgowej, mięśniowej i wielu organów wewnętrznych. W niektórych sytuacjach, gdy do organizmu trafia zbyt mała ilość węglowodanów, białka mogą być wykorzystywane jako źródło energii. Na dłuższą metę jest to jednak niewskazane.
Jak dostarczać organizmowi jak najwięcej białka?
Co ważne, organizm nie ma zdolności magazynowania białek. Należy zatem pamiętać o tym, by regularnie mu je dostarczać. Najlepiej robić to, spożywając na co dzień produkty bogate w białko:
- jaja;
- drób;
- wołowinę;
- produkty mleczne;
- warzywa strączkowe;
- ryby;
- orzechy.
Co możesz zrobić, by zadbać o prawidłowe trawienie białek?
U osób zdrowych trawienie białek przebiega prawidłowo bez konieczności dodatkowego wsparcia – nie musisz stosować leków ani suplementów diety, by je usprawnić. Warto jednak trzymać się kilku zasad, dzięki którym trawienie będzie bardziej efektywne, a twój organizm otrzyma niezbędną ilość białek z pożywienia:
- nie dopuszczaj do powstawania silnego uczucia głodu. Jedz wówczas, gdy czujesz lekki głód – dzięki temu unikniesz sytuacji, gdy duża ilość aminokwasów jest wchłaniana przez wątrobę, a nie przez mięśnie;
- produkty wysokobiałkowe spożywaj na początku posiłku, ponieważ białko potrzebuje dużych ilości soków trawiennych;
- unikaj łączenia ze sobą wielu produktów w jednym posiłku – mogą one niekorzystnie wpływać na siebie nawzajem;
- unikaj diet opartych w większości na białku – twój organizm potrzebuje również węglowodanów i tłuszczów.
Trawienie białek to jeden z kluczowych procesów zachodzących w organizmie. Warto skorzystać z naszych wskazówek i zrobić wszystko, by przebiegał prawidłowo.
Zobacz też:
- Zioła na trawienie – naturalny sposób na pozbycie się objawów gastrycznych. Rodzaje ziół na różne dolegliwości
- Układ pokarmowy – budowa, funkcje, najczęstsze choroby. Jak działa układ trawienny człowieka?
- Niedobór błonnika – unikniesz go, jeśli zadbasz o właściwą dietę!
- Ból żołądka – skąd się bierze? Sprawdź, o czym świadczą dolegliwości żołądkowe i jak się ich pozbyć
- Zioła na trzustkę – pokrzywa zwyczajna, glistnik jaskółcze ziele i bylica piołun. Poznaj zioła wspomagające pracę trzustki!
- Niedobór selenu – co może się stać, gdy nie dostarczasz sobie odpowiednich ilości tego pierwiastka?
- Niedobór laktazy – problem u źródła nietolerancji nabiału. Jak sobie z nim poradzić?
- Odruch kolanowy – czym jest i czy trzeba go badać?
