Rurka intubacyjna, inaczej nazywana dotchawiczą, jest stosowana w celu natlenienia pacjenta. Przeczytaj artykuł i dowiedz się kto i w jaki sposób jej używa.
Rurka intubacyjna to przyrząd niezbędny do wykonania zabiegu intubacji, czyli doprowadzenia tlenu do organizmu. Do jej wynalezienia przyczyniła się I wojna światowa, bowiem w 1920 roku dwóch lekarzy Armii Brytyjskiej (Ivan Magill i Edgar Rowbotham) szukało metody ochrony dróg oddechowych pacjentów z objawami twarzoczaszki. W efekcie wykonywali pierwsze rurki dotchawiczej z gumowych przewodów. W 1941 Francis J. Murphy wyróżnił 9 cech idealnej rurki intubacyjnej i opracował dwa modele przyrządu spełniające te warunki.
Intubacja – na czym polega?
Intubacja, nazywana intubacją dotchawiczną polega na umieszczeniu plastikowej rurki w tchawicy, aby udrożnić górne drogi oddechowe. Tchawica jest narządem oddechowym (przedłużeniem krtani) doprowadzającym powietrze do płuc. Żeby to zrobić, należy wprowadzić specjalistyczną rurkę dotchawiczną do tchawicy, najczęściej wykonuje się to przez jamę ustną. Jednak w wyjątkowych sytuacjach dopuszcza się doprowadzenie rurki do tchawicy przez nos.
Rurkę intubacyjną wprowadza się przy pomocy laryngoskopu. W następnej kolejności należy sprawdzić drożność rurki i upewnić się za pomocą stetoskopu (lub innych technik osłuchowych), czy aby na pewno została prawidłowo wprowadzona do układu oddechowego. To ważne, ponieważ istnieje zagrożenie, że rurka nieumyślnie trafo do przewodu pokarmowego, co może być bardzo szkodliwe i wywołać powikłania w postaci zachłystowego zapalenia płuc. Jeżeli rurka trafi do niewłaściwego przewodu, należy niezwłocznie ją usunąć i podjąć kolejną próbę intubacji.
Intubację przeprowadza się w trakcie zabiegów operacyjnych sytuacjach nagłego zagrożenia życia. Zabieg zawsze powinien wykonywać wykwalifikowany specjalista, który ma doświadczenie w intubowaniu pacjentów, więc najczęściej przeprowadza go anestezjolog lub ratownik medyczny.
Intubacja – powikłania
Intubacja, jak wszystkie inne czynności medyczne, jest obarczona ryzykiem powikłań. Większość z nich w większym stopniu dotyczy kobiet i dzieci, a wynika to z anatomii dróg oddechowych. Do tych skutków niepożądanych zaliczają się m.in.:
- uszkodzenia podniebienia;
- podrażnienie ścian gardła i strun głosowych;
- ból gardła;
- mechaniczne urazy krtani;
- wymioty;
- niedotlenienie pacjenta;
- uszkodzenia warg;
- uszkodzenia zębów;
- obrzęk krtani;
- zaburzenia rytmu serca;
- zadławienie treścią żołądkową;
- kaszel;
- krwawienie z nosa;
- uszkodzenia języka;
- ból przy przełykaniu;
- zakażenie górnych dróg oddechowych;
- zwężenie krtani lub tchawicy.
Niepoprawnie przeprowadzona intubacja może skończyć się tragicznie, np. nieodwracalnym uszkodzeniem mózgu, a w najgorszym wypadku śmiercią pacjenta.
Rurka intubacyjna
Można powiedzieć, że jest to swoisty plastikowy cewnik stosowany, aby utrzymać drożność dróg oddechowych albo zapobiegać skutkom niewydolności oddechowej. Rurkę intubacyjną (rurkę dotchawiczną) wprowadza się do tchawicy przez jamę ustną, a jeżeli jest to niemożliwe, to przez nos.
Budowa rurki
Najczęściej wykonane są z silikonu medycznego lub inne tworzywa sztucznego i cechuje je giętkość (znacznie ułatwia to wprowadzanie rurki). Wcześniej stosowano rurki gumowe, jednak okazało się, że wywołują u pacjentów rozmaite reakcje alergiczne, więc stosowanie ich nie było dla wszystkich bezpieczne. Rurka najczęściej występują w wersji z mankietem. Bynajmniej nie chodzi o mankiet od koszuli, aczkolwiek nazwa nie jest tak całkowicie przypadkowa, bowiem jest to element z zaworem ułatwiającym uszczelnienie jej w tchawicy, co znacznie podnosi skuteczność zabiegu. Przyrządy wyposażone w mankiet są dedykowane pacjentom dorosłym oraz bezwzględnie w przypadku osób wentylowanych mechanicznie. Do wypełnienia mankietu i balonika kontrolnego.
Ponadto wyróżnia się wyspecjalizowane modele przyrządów, m.in.:
- elastyczne rurki usztywnione;
- zbrojone;
- z podwójnym końcem lub o podwójnym świetle;
- z mankietem o opływowym kształcie do intubacji przez nos;
- giętkie rurki metalowe do zabiegów laserowych.
Rozmiar rurki dotchawiczej
Aby zmaksymalizować efektywność zabiegu intubacji, należy dobrać odpowiedni rozmiar rurki dotchawiczej. Przy doborze należy wybierać o jak największych rozmiarach właściwych dla pacjenta (uwzględniając wiek i budowę intubowanego). Źle dobrany rozmiar rurki intubacyjnej może skutkować uszkodzeniem krtani i tchawicy. Natomiast zbyt mały rozmiar również może nieść za sobą powikłania, bowiem w takim przypadku zwiększa się opór przepływu powietrza. Rozmiar rurek do wykonywania zabiegu przez nos jest inny, w takim przypadku sprzęt zawsze jest o 2-4 cm dłuższe.
Ekstubacja
To nic innego, jak usunięcie rurki dotchawiczej po zakończonym zabiegu. Zanim rurka zostanie usunięta, medyk powinien podać 100% tlen oraz odessać wydzielinę z tchawicy i gardła. Ekstubację zaleca się wykonywać na wdechu. Jeszcze przez kilka minut po usunięciu rurki tchawiczej należy podawać pacjentowi tlen, dopóki nie nie wyrówna się oddech. Specjalista powinien upewnić się, że pacjent ma drożny układ oddechowy, np. poprzez odruch kaszlowy. Po ekstubacji mogą pojawić się krótkotrwałe powikłania, takiej jak ból gardła, zwężenie krtani lub tchawicy, obrzęk krtani wywołany długotrwałym przebywaniem w niej rurki intubacyjnej.
Rurka intubacyjna na równi z laryngoskopem jest najważniejszym, a zarazem niezbędnym sprzętem wymaganym do przeprowadzenia zabiegu intubacji. Przy wykonywaniu zabiegu anestezjolog powinien dobrać właściwy rozmiar przyrządu – rurka nie powinna być za duża, ani za mała, bo jej wprowadzenie może zakończyć się niepowodzeniem lub skutkować powikłaniami.
Zobacz też:
- Rurka krtaniowa: czym jest i jak wygląda jej wprowadzenie?
- Intubacja – czym jest? W jakich sytuacjach jest niezbędna?
- Konikotomia a tracheotomia – różnice, wskazania, powikłania. Co zawiera zestaw do konikotomii?
- Udrażnianie dróg oddechowych i wentylacja – podstawowe techniki oraz przyrządy
- Zapalenie tchawicy – jak leczyć tę groźną chorobę górnych dróg oddechowych?
- Odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych – jak i kiedy je przeprowadzić?
- Cewnikowanie pęcherza moczowego – wskazania, zakładanie cewnika
- Zapalenie nagłośni – niebezpieczna choroba, która atakuje głównie dzieci
