Resuscytacja dziecka jest podstawową czynnością wykonywaną w celu ratowania życia. Nagłe zatrzymanie krążenia niesie za sobą ogromne ryzyko, dlatego tak ważna jest szybka i prawidłowa reakcja. Sprawdź, jak udzielić pierwszej pomocy najmłodszym!
Udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanemu jest obowiązkiem każdego człowieka. Wynika to nie tylko z przepisów prawnych. To również kwestia ludzkiej odpowiedzialności za zdrowie i życie drugiego człowieka. Znajomość zasad zabiegów resuscytacyjnych u dzieci i osób dorosłych jest więc niezwykle istotna. Twoja reakcja może być znaczącym czynnikiem w ratowaniu życia poszkodowanego. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO) dziecka różni się od resuscytacji dorosłego człowieka. Dowiedz się, czym jest reanimacja, kiedy należy ją wykonać oraz jak przeprowadzić masaż serca i sztuczne oddychanie u najmłodszych. Być może wiedza o resuscytacji dziecka pozwoli ocalić ludzkie życie!
Udzielanie pierwszej pomocy – czym jest resuscytacja krążeniowo-oddechowa?
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (w skrócie RKO) jest czynnością ratującą życie poszkodowanego, jeśli doszło do nagłego zatrzymania krążenia krwi (NZK). Procedura składa się z czynności, takich jak:
- uciskanie klatki piersiowej;
- sztuczne oddychanie.
Celem wykonywania RKO jest podtrzymanie przepływu krwi do mózgu i serca. Resuscytacja wpływa na ruch mięśnia sercowego i zapewnia krążenie krwi oraz transport tlenu do mózgu. Masaż serca i oddechy ratownicze mogą nawet pobudzić mięsień sercowy do ponownego rozpoczęcia efektywnej pracy. Kiedy należy przystąpić do reanimacji? W jakich sytuacjach resuscytacja dziecka będzie koniecznością?
Reanimacja dziecka – kiedy należy wykonać resuscytację noworodka i starszego dziecka?
Wezwanie pomocy i udzielenie koniecznych czynności ratujących życie należy do podstawowych obowiązków każdego świadka wypadku lub innego nagłego zdarzenia. Resuscytacja poszkodowanego jest potrzebna w sytuacji wystąpienia nagłego zatrzymania krążenia krwi. Do reanimacji należy przystąpić, gdy:
- dziecko nie oddycha;
- nastąpiła utrata przytomności;
- tętno jest niewyczuwalne.
W przypadku, kiedy pomocy udziela osoba bez wykształcenia medycznego, już po stwierdzeniu braku oddechu powinna rozpocząć proces ratowania życia poszkodowanego.
Nagłe zatrzymanie krążenia i akcji serca u dzieci i niemowląt – przyczyny
Zatrzymanie akcji serca u dzieci obarczone jest niestety obarczone dużym ryzykiem utraty życia. Nagła lub postępująca niewydolność układu oddechowego i/lub krążenia może mieć różne podłoże. Najczęstszymi przyczynami zatrzymania krążenia krwi i problemów z oddychaniem u dzieci są:
- niedrożność dróg oddechowych (np. przez obecność ciała obcego);
- astma oskrzelowa;
- stany zapalne dróg oddechowych;
- odwodnienie;
- krwawienie;
- reakcja anafilaktyczna (alergia);
- choroba układu naczyniowo-sercowego.
Jestem świadkiem zdarzenia – co dalej?
Resuscytacja dziecka nie jest oczywiście pierwszym etapem pomocy.
- Czynnością, którą powinieneś wykonać na samym początku, jest sprawdzenie stanu poszkodowanego i wezwanie pogotowia ratunkowego.
- Kolejnym etapem jest udrożnienie dróg oddechowych.
- Aby to zrobić, zacznij od obrócenia dziecka na plecy i odchylenia głowy.
- Jedną dłoń połóż na czole, a 2-3 palce drugiej dłoni umieść pod żuchwą i unieś ją lekko do góry.
- Po wykonaniu tych czynności możesz przystąpić do oceny drożności dróg oddechowych.
- Sprawdź ruchy klatki piersiowej i posłuchaj dźwięków dochodzących z ust i nosa poszkodowanego przez 10 sekund.
- Jeśli dziecko nie oddycha, należy udrożnić drogi oddechowe.
Udrożnienie dróg oddechowych – niemowlak
Jeśli problemy z oddychaniem wynikają z zadławienia, pierwszym etapem jest usunięcie ciała obcego.
- Połóż niemowlę na swoim przedramieniu. Twarz dziecka powinna być zwrócona ku dołowi.
- Głowę dziecka należy podtrzymywać dwoma palcami – usta dziecka powinny być rozwarte.
- W tej pozycji wykonaj 5 uderzeń nadgarstkiem między łopatkami.
- Jeśli przedmiot nie wypadł, należy przystąpić do uciśnięć klatki piersiowej.
- Obróć niemowlę na plecy i wykonaj 5 uciśnięć palcem wskazującym i środkowym o jedną szerokość palca poniżej linii sutków.
- Czynności powtarzaj do momentu odzyskania drożności dróg oddechowych.
Problemy z oddychaniem u starszych dzieci – jak udrożnić drogi oddechowe?
W przypadku starszych dzieci wytyczne wyglądają nieco inaczej. Pierwszym etapem jest 5 uderzeń nadgarstkiem między łopatkami. Dziecko powinno w tym momencie stać pochylone z głową podniesioną do góry. Jeśli ciało obce nie zostanie usunięte, należy przystąpić do wykonania chwytu Heimlicha:
- stań za pochylonym dzieckiem i obejmij je ściśle obiema rękoma;
- jedną dłoń ułóż w pięść i umieść na nadbrzuszu dziecka (poniżej mostka);
- wykonuj pulsacyjne uciski.
Jeśli dziecko w dalszym ciągu nie oddycha, rozpocznij reanimację poszkodowanego. Jak wyglądają etapy resuscytacji dziecka?
RKO u dzieci i niemowląt – odchyl głowę i wykonaj 5 wdechów ratowniczych
RKO musi być wykonywane zgodnie z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji.
- Reanimację poszkodowanego dziecka należy rozpocząć od wykonania 5 wdechów ratowniczych.
- Ułóż dziecko na plecy i odchyl jego głowę.
- Obejmij szczelnie swoimi ustami usta i nos dziecka, nabierz powietrze i wtłaczaj je powoli (przez około 1 sekundę). Przy twoim wydechu klatka piersiowa dziecka powinna się unieść.
- Po piątym wdechu należy skontrolować stan i reakcję dziecka.
- Jeśli oddech nie powrócił, powinieneś przystąpić do resuscytacji zasadniczej. Zasady przywracania krążenia u dzieci zależą od wieku dziecka.
Resuscytacja u dzieci powyżej 1. roku życia – wytyczne
Przy prowadzeniu resuscytacji u dorosłych należy wykonywać 30 uciśnięć klatki piersiowej i 2 wdechy. U większych dzieci wygląda inaczej. Jeśli dziecko nie jest przytomne i nie oddycha, ułóż je na plecach, a następnie przejdź do kolejnych etapów resuscytacji dziecka:
- połóż swoją dłoń na środku klatki piersiowej dziecka, w dolnej połowie mostka;
- wykonuj intensywne uciski do głębokości odpowiadającej 1/3 całkowitej głębokości klatki piersiowej (około 5 cm);
- po każdych 15 uciśnięciach obejmij swoimi ustami usta dziecka i wykonaj 2 oddechy.
Bardzo ważne jest tempo ucisków dzieci starszych. Powinno ono wynosić od 100 do 120 uciśnięć na minutę.
RKO dzieci młodszych – co zrobić, jeśli poszkodowanym jest niemowlę?
W przypadku problemów z oddychaniem u niemowlęcia natychmiastowa reakcja znacznie zmniejsza ryzyko zagrożenia życia. Od razu po sprawdzeniu stanu dziecka należy przystąpić do resuscytacji. Rozpocznij od ułożenia palca wskazującego i środkowego na środku klatki, w dolnej połowie mostka i:
- wykonaj 15 uciśnięć na głębokość około 4 cm;
- po uciśnięciach wykonaj 2 wdechy.
Czynności powtarzaj do skutku.
Resuscytacja dziecka – kiedy przerwać uciskanie klatki piersiowej?
Resuscytacja dziecka może zostać przerwana w trzech sytuacjach. Można odstąpić od wykonywania masażu serca i sztucznego oddychania, gdy:
- dziecko zacznie oddychać, poruszać się, płakać i/lub wydawać dźwięki;
- na miejsce dotarł personel medyczny;
- ratownik nie jest w stanie dłużej wykonywać resuscytacji (brak sił, niebezpieczeństwo w miejscu zdarzenia).
Resuscytacja dziecka jest bezpośrednią czynnością ratującą życie. Aby właściwie pomóc poszkodowanemu, należy koniecznie znać prawidłową techniczkę i pilnować odpowiedniej liczby ucisków na minutę. Ukończenie kursu pierwszej pomocy i znajomość zasad może uratować życie (także to dziecięce!)
Zobacz też:
- Pierwsza pomoc – jak pomóc poszkodowanemu?
- RKO – czyli resuscytacja krążeniowo-oddechowa
- NZK, czyli nagłe zatrzymanie krążenia krwi. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO) – pierwsza pomoc dla poszkodowanego
- Asystolia – przyczyny, objawy i pierwsza pomoc przy nagłym zatrzymaniu krążenia krwi. Czy defibrylacja przywróci rytm serca?
- AVPU, ABCDE i SAMPLE – wstępne oceny przy udzielaniu pierwszej pomocy
- Chwyt Heimlicha — jak go wykonać? Pierwsza pomoc przy zadławieniach
- BLS – algorytm podstawowych zabiegów resuscytacyjnych
- Defibrylator w miejscach publicznych – zasada działania