Jak postępować z raną postrzałową? Co zrobić, by pierwsza pomoc była skuteczna? Poznaj podstawowe zasady zakładania opatrunku na taką ranę.
Ratownicy medyczni i lekarze z ranami postrzałowymi mają do czynienia dość rzadko – powodem jest trudny dostęp do broni w naszym kraju. Mimo to warto wiedzieć, jak powstaje rana postrzałowa, a przede wszystkim – jak udzielić pierwszej pomocy w takim przypadku. Od tego, czy uda ci się zatamować krwawienie u osoby poszkodowanej, może zależeć jej życie!
Kiedy mamy do czynienia z raną postrzałową?
Rana postrzałowa powstaje wyniku uderzenia w ciało pocisku z broni palnej, np. pistoletu, karabinu czy rewolweru. O takim rodzaju ran można mówić także wówczas, gdy ciało zostanie uszkodzone przez odłamek bomby, miny czy granatu.
Takie uszkodzenie tkanek zawsze wiąże się z bardzo dużym bólem. Jest to spowodowane faktem, że uderzenie pocisku jest silne i gwałtowne.
Jakie są rodzaje ran postrzałowych?
O tym, jak będzie wyglądała rana postrzałowa i w jakim stopniu będzie zagrażała zdrowiu i życiu, decyduje kilka czynników:
- odległość, w jakiej znajdowała się broń;
- kształt pocisku;
- prędkość, z jaką przemieszczał się pocisk;
- rodzaj i kaliber broni.
W zależności od tego, jak pocisk uszkodził ciało, rany postrzałowe można podzielić na:
- przelotowe – w ciele powstaje wówczas otwór wlotowy, kanał postrzałowy i rana wylotowa – większa i bardziej poszarpana niż wlot;
- ślepe – powstają, gdy pocisk pozostaje w ciele;
- styczne – powstają w sytuacjach, gdy pocisk nie wbija się w ciało, a jedynie ociera się o powierzchnię skóry.
Pierwsza pomoc w przypadku rany postrzałowej
Gdy chcesz pomóc osobie z raną postrzałową, w pierwszej kolejności wezwij pomoc medyczną. Jest to konieczne zawsze, niezależnie od głębokości rany czy siły krwawienia. Twoim zadaniem jako osoby udzielającej pierwszej pomocy będzie przede wszystkim zatamowanie krwotoku. W przypadku ran znajdujących się na kończynach wystarczy zastosować zwykły opatrunek tamujący wypływ krwi.
Rany postrzałowe klatki piersiowej wymagają użycia szczególnego rodzaju opatrunku – zastawkowego, zwanego również opatrunkiem Ashermana. Znajduje się on w standardowym wyposażeniu pogotowia, a także straży pożarnej i policji. Do czasu przyjazdu służb możesz go zastąpić tymczasowym opatrunkiem wentylacyjnym. Wykonuje się go z nieprzepuszczającego powietrza materiału, np. folii – należy przykleić go plastrem z trzech stron rany, a jedną pozostawić otwartą.
Oprócz zabezpieczenia rany pamiętaj także o tym, by zapewnić ciepło osobie poszkodowanej, kontrolować jej czynności życiowe i udrożnić jej drogi oddechowe. Możesz także lekko unieść jej głowę, by zapobiec nadmiernemu wzrostowi ciśnienia śródczaszkowego.
Czy rana postrzałowa jest niebezpieczna?
To, czy rana postrzałowa będzie zagrożeniem dla życia i zdrowia, zależy przede wszystkim od tego, jak głęboko trafi pocisk i jaki fragment ciała uszkodzi. Najbardziej niebezpieczne są strzały w okolice serca, głowy, klatki piersiowej – trafienie pociskiem w te miejsca może spowodować natychmiastowe zatrzymanie funkcji życiowych. Postrzał w klatkę piersiową często wiąże się z groźnymi konsekwencjami w postaci odmy płucnej, krwotoku do jamy opłucnej czy tamponady serca. Poważnym niebezpieczeństwem jest także rana postrzałowa na nodze lub szyi. Znajdują się tam duże naczynia krwionośne, więc rana może prowadzić do szybkiego wykrwawienia się.
Rana postrzałowa jest jednym z najtrudniej gojących się urazów. Wynika to z tego, że na skutek kontaktu z pociskiem skóra staje się poszarpana. Takie rany goją się znacznie trudniej niż np. rany cięte, o gładkich i równych brzegach. Czas zależy również od innych czynników – głębokości rany, jej umiejscowienia, ilość obrażeń wewnętrznych, a nawet indywidualnymi predyspozycjami pacjenta, np. krzepliwością krwi. Po ranie postrzałowej często pozostaje blizna.
Choć rana postrzałowa jest rzadkim przypadkiem, warto wiedzieć, jak ją opatrywać. Tylko w ten sposób skutecznie zatamujesz krwotok i zwiększysz szanse na przeżycie osoby poszkodowanej!
Zobacz też:
- Rana kłuta – jak opatrzyć? Rodzaje ran i skaleczeń. Dowiedz się, jak udzielić pierwszej pomocy i zatamować krwotok!
- Rana cięta – jeden z najczęściej występujących rodzajów ran. Sprawdź, jak udzielić pierwszej pomocy!
- Czy wysięk z rany zawsze jest groźny? Sprawdź, jak wpływa na proces gojenia!
- Dowiedz się, ile zwolnienia po amputacji palca możesz otrzymać?
- Jak używać apteczki pierwszej pomocy
- Oparzenie — rozpoznanie i postępowanie
- Pierwsza pomoc – jak pomóc poszkodowanemu?
- RKO – czyli resuscytacja krążeniowo-oddechowa
