Choroby zakaźne

Ospa – początki, objawy, leczenie i profilaktyka. Jak rozpoznać ospę wietrzną?

Ospa – początki, objawy, leczenie i profilaktyka. Jak rozpoznać ospę wietrzną?

W przypadku ospy początki tej choroby mogą wydawać się niegroźnie. Pierwsze objawy wyglądają jak zwykłe zakażenie wirusowe. Jeżeli chcesz poznać objawy oraz sposoby leczenia ospy, to koniecznie przeczytaj ten artykuł!

Są różne rodzaje ospy. Początki tej choroby mogą przypominać infekcję wirusową, dopiero po ukazaniu się wysypki na skórze można dokonać jasnej diagnozy. Najczęściej występującym rodzajem ospy jest ospa wietrzna, czyli popularna „wiatrówka”. Jest to choroba wysoce zakaźna o etiologii wirusowej. Początki choroby związane są z bólami mięśniowymi oraz gorączką. Każdego roku diagnozuje się około 60 milionów zakażeń na świecie. W Polsce odnotowuje się od 100 tysięcy do 200 tysięcy przypadków każdego roku. Jakie są objawy ospy? Czy krostki, świąd i pęcherzyki to jedyne symptomy? Czy choroba u dzieci jest mniej groźna niż wirus ospy wietrznej u dorosłych? Czy ma łagodny przebieg? Poznaj odpowiedzi już teraz i dowiedz się także o szczepieniach przeciw ospie!

Ospa wietrzna a ospa prawdziwa i małpia

Ospa wietrzna nie ma wiele wspólnego z ospą małpią i prawdziwą. Za zachorowania odpowiada inny wirus. Ospa prawdziwa została wyeliminowana w 1980 roku, a ostatni przypadek zanotowano w 1978 roku. Obecnie choroba ta już nie występuje, w przeciwieństwie do jej kuzynki, czyli ospy małpiej, która dobrze znana jest w Afryce, ale ostatnimi czasy obserwuje się coraz więcej jej przypadków w Europie.

Ospa – początki, co należy wiedzieć o ospie wietrznej?

Do zachorowania na ospę wietrzną może dojść w każdym wieku, ale jest to raczej choroba wieku dziecięcego. Najczęściej bowiem pojawia się ospa u dzieci w wieku od 5 do 9 lat, czyli w okresie wczesnoszkolnym. 90% zakażeń to przypadki pojawiające się przed 15. rokiem życia. Szacuje się, że około 98% osób dorosłych jest seropozytywna. Najciężej tę chorobę przechodzą osoby dorosłe oraz niemowlaki. Ospa może również sprawić problemy osobom, które mają zaburzoną odporność.

Najczęściej ospa wietrzna pojawia się w miesiącach zimowych. Po przejściu choroby dana osoba zyskuje odporność na całe życie. Ryzyko ponownej aktywacji zakażenia w postaci półpaśca wynosi około 20%.

Przebieg zakażenia w ospie wietrznej

Wylęganie się trwa od 10 do 21 dni w przypadku ospy wietrznej. Początki to złe samopoczucie, gorączka i bóle głowy. W kolejnym etapie choroby pojawia się wysypka. W początkowym okresie są to swędzące plamki, następnie zmieniają się one w zaczerwienione grudki. Później pojawiają się krosty, które przysychają i stają się strupkami. Po ich samoistnym odpadnięciu pozostają małe blizny i przebarwienia. W rzadkich przypadkach można stwierdzić obecność wykwitów w obrębie dróg błon śluzowych w gardle, na spojówkach i w obrębie rogówki. Wiesz już, co oznacza, że możesz chorować. A w jaki sposób przebiega leczenie ospy wietrznej u dzieci i dorosłych?

Jak leczy się ospę wietrzną?

Podczas ospy wietrznej zaleca się pozostawać w łóżku. Jeżeli przebieg jest łagodny, stosuje się jedynie leczenie objawowe, które ma na celu zmniejszenie gorączki złagodzenie swędzenia. Ulgę choremu przynoszą kąpiele w letniej wodzie (powinno się je robić codziennie). W przypadku choroby o ciężkim przebiegu stosuje się acyklowir, który ma za zadanie zatrzymać namnażanie się wirusa oraz skrócić długość choroby. Czasem stosuje się także immunoglobulinę. W rzadkich przypadkach konieczna jest hospitalizacja chorego i przeprowadzenie leczenia specjalistycznego w placówce szpitalnej, jeśli pojawią się np. powikłania ospy.

Ospa wietrzna to choroba, na którą trzeba uważać

Najczęściej następuje samoistne wyleczenie, ale wirus pozostaje utajony. Możliwa jest jego reaktywacja w postaci półpaśca. Po ospie mogą pojawić się blizny, zwłaszcza przy zakażeniu bakteryjnym. Powikłania po ospie mogą mieć postać kardiologiczną lub neurologiczną. Szczególnie uważać powinny osoby z obniżoną odpornością, ponieważ choroba może zakończyć się śmiercią. Przebieg ospy u dorosłych i niemowlaków jest zwykle cięższy niż w przypadku dzieci od 5. do 9. roku życia. Wiesz już więcej o ospie. Początki choroby nie są łatwe, więc warto ograniczyć ryzyko jej powstania. Wirus, który przenosi się nawet na odległość kilkudziesięciu metrów drogą kropelkową i prowadzi do zmian skórnych, być może nie uaktywni się dzięki szczepieniu.

Szczepienie przeciwko ospie wietrznej

Szczepienie na ospę wietrzną jest bardzo skutecznym sposobem na ochronę przed zakażeniem. W wielu krajach jest ono obowiązkowe. W Polsce zaleca się szczepić wszystkie osoby, które nigdy nie przeszły tej choroby. Szczepienie wykonane w ciągu 72 godzin od kontaktu z osobą zarażoną może ochronić przed zachorowaniem lub zmniejszyć objawy. Trzeba pamiętać, że osoba chora na ospę powinna unikać kontakt z kobietami w ciąży, ponieważ noworodki są szczególnie narażone na powikłania. Kobietom, które chcą zajść w ciążę, a nie przeszły ospy w przeszłości, zaleca się szczepienie. Nie powinny one jednak zachodzić w ciążę przez 3 miesiące od podania szczepionki.

Śmiertelność ospy wietrznej

U osób, które nie mają problemów z odpornością, przebieg choroby jest zazwyczaj łagodny. W grupach ryzyka ospa może cięższy przebieg i nieść większe ryzyko powikłań. Zgony, których przyczyną jest ospa wietrzna, są stosunkowo rzadkie, bo umiera 1 na 50 tysięcy osób. W grupie dorosłych zgony umiera 1 na 3 tysiące zakażonych. U osób z upośledzoną odpornością śmiertelność wynosi 15%, a w zapaleniu płuc u kobiet może to być nawet około 40%. Ospa u niemowlaka jest bardzo niebezpieczna, dlatego w takich przypadkach konieczna będzie szybka interwencja lekarza.

Dlaczego ospa wietrzna jest zagrożeniem dla niemowląt?

Ospa u niemowląt może mieć bardzo ciężki przebieg. Dzieci, które nie ukończyły 1. roku życia, są niezwykle narażone na powikłania związane z tą chorobą. Wysypka, która pojawia się na błonach śluzowych i rogówkach, może wywoływać u dziecka niezwykle duży dyskomfort. Dziecko może nie chcieć pić mleka matki, co prowadzi do odwodnienia oraz utraty wagi.

Powikłania po zakażeniu w ciąży, czyli wrodzona ospa

Niezwykle niebezpieczna może być wrodzona ospa. Jeżeli u matki doszło do zakażenia pomiędzy 13. a 20. tygodniem, to u dziecka mogą pojawić się:

  • bliznowate zmiany na skórze;
  • wady gałek ocznych;
  • problemy z niską masą po urodzeniu;
  • problemy z rozwojem kończyn;
  • zaburzenia neurologiczne.

Dziecko może być także zagrożone, kiedy matka złapała zakażenie w ostatnim miesiącu przed porodem. W takim wypadku śmiertelność może osiągnąć nawet 30%, dlatego zalecane są szczepienia przed zajściem w ciążę.

Ospa małpia i ospa prawdziwa a ospa wietrzna

Jest kilka chorób nazywanych ospą. Początki są zwykle bardzo podobne, ponieważ pojawiają się objawy podobne do zwyczajnego zakażenia wirusowego. Ospa małpia i prawdziwa są do siebie podobne, ale ospa wietrzna to zupełnie inna choroba, którą wywołuje inny rodzaj wirusa. Ospa prawdziwa przez wiele lat towarzyszyła ludzkości, ale ostatecznie została pokonana przy użyciu szczepień. Dzisiaj choroba ta w ogóle nie występuje. W ostatnim czasie odnotowuje się za to przypadki małpiej ospy, czyli choroby odzwierzęcej, która wcześniej znana była w krajach afrykańskich. Szczepionka, która pokonała ospę prawdziwą, w 85% przypadków chroni także przed ospą małpią.

Szczepienia to bardzo ważna kwestia w przypadku chorób takich jak ospa. Początki i pierwsze objawy nie zwiastują, że masz do czynienia ze zbyt groźną chorobą, dlatego często myli się ją ze zwykłym zakażeniem wirusowym. Nie należy jednak lekceważyć tej choroby, bo może być ona być bardzo groźna.


Zobacz też:
Archiwum: grudzień 2023