Stawy występujące w ciele człowieka narażone są na wiele obciążeń, w wyniku których może dojść do ich uszkodzenia. Jedną z chorób, która dotyczy właśnie tej części ciała jest artroza. Kto jest najbardziej na nią narażony i jaka jest specyfika tego schorzenia? Jak je rozpoznać i czy istnieją skuteczne metody leczenia?
Co to jest artroza?
Artroza to inaczej choroba zwyrodnieniowa stawów. Niszczy ona przede wszystkim chrząstki stawowe, co prowadzi do pojawienia się zmian w budowie tkanki kostnej. W kolejnym etapie rozwoju artrozy powstają wyrośle kostne, fachowo nazywane osteofitami. Ograniczają one w sposób zdecydowany ruchomość stawów.
W przebiegu artrozy dochodzi do zmian w strukturze stawów, ponieważ uszkodzeniu ulega chrząstka stawowa, przez co kości w warstwie podchrzęstnej twardnieją. Wraz z pojawianiem się wyrośli kostnych mogą też powstać torbiele podchrzęstne. Wszystko to prowadzi do usztywnienia stawu i zaburzenia w funkcjonowaniu błony maziowej.
Zwyrodnienie najczęściej dotyka stawów kolanowych i biodrowych. Odpowiednio jest to artroza stawu kolanowego i artroza biodra. Niestety, ale zmiany artretyczne, powstające w wyniku artrozy, mogą dotyczyć wszystkich stawów w twoim ciele, choć na ogół atakuje ona stawy dłoni, stóp, bioder i kręgosłupa. Częstym schorzeniem jest artroza stawu skokowego.
Wiesz już, co to jest artroza i z czym jest ona związana. Poznaj przyczyny tego schorzenia, objawy oraz sposoby leczenia.
Jakie są przyczyny artrozy stawów?
Artroza może pojawić się w wyniku procesów biologicznych lub mechanicznych. Przyczyn schorzenia możesz upatrywać między innymi w:
- nadwadze i otyłości;
- predyspozycjach natury genetycznej;
- intensywnym uprawianiu niektórych dyscyplin sportowych;
- wykonywaniu ciężkiej pracy obciążającej stawy.
Wbrew pozorom choroba zwyrodnieniowa stawów nie jest schorzeniem, którym zmagają się wyłącznie osoby starsze. Często pojawia się ona u młodych, mających 20-30 lat. Zmiany degeneracyjne chrząstki stawowej mają miejsce nawet u co drugiej osoby w wieku około 30 lat w Polsce.
Kto jest narażony na artrozę stawów?
Ryzyko zapadnięcia na artrozę ośnie w przypadku współwystępowania takich chorób jak:
- cukrzyca;
- schorzenia tarczycy związane z zaburzeniem gospodarki hormonalnej;
- reumatyzm;
- dna moczanowa;
- nieprawidłowości w obrębie budowy narządów ruchu, np. skrzywienie kręgosłupa.
Artroza – objawy
Czy można szybko rozpoznać artrozę? Niestety nie. Objawy schorzenia początkowo są trudne do wychwycenia lub możesz ich w ogóle nie mieć. Pacjenci chorujący na chorobę zwyrodnieniową stawów często mówią, że we wczesnym etapie rozwoju artrozy mieli objawy bólowe. Ból np. kolana nasilał się podczas ruchu i wysiłku. Z czasem ruchomość stawów stawała się coraz bardziej ograniczona, a ból zaczął dokuczać także i w nocy. To skutkowało też przykurczami zgięciowymi. Najbardziej charakterystycznym dla artrozy objawem jest powiększanie się oraz zniekształcanie obrysów chorego stawu.
Artroza – jak wygląda leczenie?
Niestety, jak na razie nie ma skutecznej metody leczenia artrozy. Rozwój schorzenia zależny jest od tego, w jakim stopniu zużyte są chrząstki stawowe i na jakim etapie starzenia znajduje się organizm pacjenta. Przyczyną szybkiego rozwoju artrozy mogą być:
- uwarunkowania genetyczne;
- liczne mechaniczne urazy stawowe, związane z ćwiczeniami czy z wykonywaną przez ciebie pracą;
- prowadzony styl życia;permanentny stres;
- przeciążenie mięśni stawów;
- problemy metaboliczne.
Leki na artrozę
Lekarze przy rozpoznaniu artrozy kolana, biodra, nadgarstka zalecają stosowanie zewnętrznych preparatów w postaci maści, żelów i plastrów. Celem jest złagodzenie dolegliwości bólowych oraz zmniejszenie skali stanu zapalnego, którego przyczyną jest artroza. Leki na artrozę mogą mieć też postać doustnych tabletek. Są one jednak rzadziej stosowane z uwagi na możliwe negatywne działanie na żołądek i ryzyko wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych. Objawy artrozy możesz łagodzić na zalecenie specjalisty lekami z zawartością siarczanu glukozaminy. W terapii artrozy stosowane są niesteroidowe leki przeciwzapalne. Jeśli ból towarzyszący chorobie zwyrodnieniowej stawów jest trudny do zniesienia, wówczas jest to wskazanie do podjęcia leczenia miejscowego, które polega na podawaniu zastrzyków z glikokortykosteroidami. Zastrzyki mogą być przyjmowane tylko przez pewien czas, ponieważ częste nakłucia w staw doprowadzić mogą do jeszcze większej degradacji chrząstki.
Leczenie operacyjne artrozy kolana, biodra i innych stawów
Zaawansowana artroza, która uniemożliwia ci chodzenie, chwytnie czy wykonywanie innych czynności uznawanych za najbardziej podstawowe, staje się powodem podjęcia przez lekarza decyzji o leczeniu operacyjnym. Polega ono na zastąpieniu chorego stawu endoprotezą, ale wymaga to wykonania inwazyjnej operacji chirurgicznej. Najczęściej wszczepiane są endoprotezy stawu kolanowego lub stawu biodrowego. To często jedyna droga do tego, byś mógł wrócić do sprawności.
Artroza stawu kolanowego, biodrowego czy skokowego a sport
Z jednej strony artroza może rozwinąć się i przyspieszony może być rozwój zwyrodnienia chrząstki stawowej przez uprawianie sportu. Z drugiej jednak strony właśnie aktywność fizyczna pozwala na zmniejszenie postępowania choroby i na wyhamowanie jej objawów. Nie możesz przy tym obciążać stawów. Lekarz przy stwierdzeniu artrozy czy początków tej choroby może zalecić pływanie, bieganie, jogging, uprawiania jogi czy uczestniczenie w rekreacyjnych zajęciach tanecznych. Dlaczego jest to takie ważne? Ponieważ stawy znajdujące się w ruchu mają więcej płynu stawowego odpowiadającego za ochronę przed nieuniknionym tarciem chrząstek. Płyn stawowy wzmacnia stawy i odżywia je. Ruch sprawia, że pozostają one w lepszym stanie na długi czas. Dzięki aktywności fizycznej płyn stawowy jest bogaty w składniki mineralne, które są konieczne do regeneracji chrząstki stawowej.
Dieta a artroza
Musisz wiedzieć, że to, co jesz, ma wpływ na rozwój artrozy. Dla twoich stawów nadmiar tłuszczów nasyconych w połączeniu z niedoborem witaminy D3 prowadzić może do szybszego rozwoju choroby zwyrodnieniowej. Jeśli chcesz temu zapobiec, spożywaj pokarmy, które są ważnym i bogatym źródłem kwasów omega-3. To między innymi tłuste ryby morskie. Na twoim talerzu ponadto powinny znaleźć się antyoksydanty, czyli substancje walczące z wolnymi rodnikami. Znajdziesz je w warzywach i owocach. Na pracę twoich mięśni, a więc i na większą stabilność stawów wpływ ma także cenne białko.
Artroza nie jest chorobą osób starszych i nie tylko one mają powody do zmartwienia w przypadku zauważenia pierwszych objawów choroby zwyrodnieniowej stawów. Nawet osoby młode, pomiędzy 20 a 30 lat mogą już cierpieć z powodu bólów wywołanych artrozą.
Zobacz też:
- Zwyrodnienie stawów – jak leczyć tę nieuleczalną i bolesną chorobę?
- Torebka stawowa – urazy, leczenie i rehabilitacja
- Układ ruchu – budowa kości i stawów. Z czego składa się narząd ruchu?
- Ból stawów – skąd się bierze i jak go pokonać?
- Ból kolan w nocy – skąd bierze się ta nieprzyjemna dolegliwość?
- Jak skręcić kolano? Przyczyny kontuzji i zasady zapobiegania urazom
- Ból kolana przy zginaniu – dlaczego kolana bolą? Jak przywrócić im pełną sprawność?
- Woda w kolanie – ile zwolnienia przysługuje w takiej sytuacji? Wyjaśniamy!
